بوتاکس؛ کاربردها، مزایا و معایب
هرساله عمل‌های جراحی زیبایی بسیاری در جهان انجام می‌شود و کشور کره و آمریکا در صدر جدول قرار می‌گیرند. گردش مالی این صنعت بالغ بر میلیاردها دلار است و رقابت سنگینی در بین فعالان آن برقرار است. اما در بین تمام این عمل‌های جراحی تزریق ژل و بوتاکس بسیار پرطرفدار است. البته باید بدانید که بوتاکس تنها استفاده زیبایی نداشته، بلکه استفاده درمانی نیز دارد.
فهرست مطالب
بوتاکس چیست؟
بوتاکس مادهای سمی است و می‌تواند بسیار خطرناک باشد و جالب است بدانید که 70 گرم از این ماده می‌تواند یک انسان 70 کیلوگرمی را بکشد. بوتاکس از یک باکتری به نام کلوستریدیوم بوتولینوم به دست میآید. در اوایل قرن 19، یک بیماری کشنده که ناشی از خوردن سوسیس بود کشف شد پس از آن مادهای که در سوسیس بود را با نام بوتولوس که معادل کلمه سوسیس است نام گذاری کردند.
بوتاکس چگونه عمل می‌کند؟
چین‌وچروک زمانی روی پوست ظاهر می‌شوند که پوست بارها و بارها تا می‌خورند. حرکت بیش‌ازحد ماهیچه ها و جمع شدن پوست است که در طی گذر زمان، باعث به جا ماندن رد آن و به وجود آمدن چین‌وچروک می‌شود. تا وقتی جوان هستیم و کلاژن سازی در پوست ما فعال است، اثری از چین و چروک نمی‌بینیم.
اما زمانی که وارد میان‌سالی می‌شویم و سرعت کلاژن سازی در پوستمان کم می‌شود و پوست انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد، حرکات ماهیچه های صورت سبب ظاهر شدن چین‌وچروک بر روی پوست می‌شود. پس اگر بتوان حرکت ماهیچه‌ها را کم کرد، چین‌وچروک آشکار نخواهند شد و صورتی زیبا و جوان خواهید داشت.
همان‌طور که گفتیم بوتاکس نوعی سم است که به‌طور موقتی سبب فلج شدن عضلات می‌شود. این ماده مانند یک سد در برابر گیرندههای حسی ما قرار می‌گیرد و اجازه انقباض و انبساط را به عضلات نمی‌دهد؛ به این صورت عضلات فلج شده و پوست صورت چین نمی‌خورد.موهای سر با افزایش سن، دقیقاً مانند پوست در گذر زمان نرمی و انعطاف پذیری خود را از دست می‌دهند. محصولات جدید مراقبت از مو که به عنوان بوتاکس مو به بازار عرضه می‌شوند قرار است به پرپشت شدن مو، صاف بودن و کاهش وز و گره‌خوردگی مو کمک کنند.
کاربرد بوتاکس؟
گفتیم که بوتاکس علاوه بر کاربرد زیبایی، کاربردهای درمانی نیز دارد.
- درمان خطوط عرضی پیشانی
- خط اخم بالای بینی
- چین‌وچروک‌های اطراف چشم
- چین‌وچروک روی بینی
- همچنین بوتاکس باعث بالا رفتن ابروها می‌شود
همچنین پزشکان از بوتاکس برای درمان سردردهای میگرنی، اسپاسمهای عضلانی، پرش پلک، انقباض و تیک گردن، لوچ بودن چشم‌ها و درمان تعریق بیش‌ازحد بدن.
بوتاکس نه تنها برای از بین بردن چین‌وچروک‌های اطراف چشم، دهان و پیشانی به کار می‌رود و به شما کمک می‌کند چهره شاداب خود را مجدداً به دست بیاورید بلکه در درمان بیماریهایی که گفته شد نیز کاربرد دارد.
- سردردهای میگرنی:
جالب است بدانید که مغز گیرندههای درد ندارد و به‌طورکلی وقتی سردرد دارید به این معنی نیست که مغزتان درد می‌کند، بلکه به این معنی است عضلات و ماهیچه های صورتتان درد می‌کند. وقتی به این عضلات بوتاکس تزریق می‌کنید و آن‌ها را فلج می‌کنید، دیگر دردی احساس نخواهید کرد. - اسپاسم عضلانی:
اسپاسم عضلانی یا همان گرفتگی عضلات گاهی می‌تواند بسیار دردناک باشد و به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد؛ بانوان باردار و ورزشکاران بیشتر آن را تجربه می‌کنند. اسپاسم می‌تواند از چند دقیقه تا چند روز ادامه یابد و در موارد حاد می‌تواند به‌طور مستمر باشد؛ معمولاً اسپاسمهای خفیف طی چند روز بهبود میابند اما در موارد خاص باید درمان پزشکی دریافت شود و یکی از این درمان‌ها تزریق بوتاکس است. بوتاکس با فلج کردن این عضلات سبب می‌شود درد کاهش یافته و اسپاسم رفع شود. - تعریق بدن:
تعریق بیش‌ازحد بدن برای برخی افراد اتفاق میافتد و می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. معمولاً این تعریق بدون دلیل و در نواحی زیر بغل، دست‌ها و پاها، صورت و پشت گوش‌ها اتفاق میافتد که در طب نوین درمان‌های متفاوتی از محلول‌های موضعی و داروهای خوراکی تا عمل‌های جراحی (برداشتن غدد عروقی در ناحیه) دارد.
تزریق بوتاکس برای رفع عرق زیر بغل یکی از درمان‌های این عارضه تزریق بوتاکس است که بسیار مؤثر نیز واقع می‌شود. بوتاکس، آزاد شدن استیل کولین در غدد عرق را مهار می‌کند. تزریق در منطقه مورد نظر به صورت شبکه‌ای به فواصل یک تا 2 سانتی‌متر انجام می‌شود. این درمان به مدت 3 تا 9 ماه مؤثر است.
عوارض بوتاکس
همان‌طور که گفتیم بوتاکس نوعی سم خطرناک است که سبب فلج شدن عضلات می‌شود و از حرکت کردن آن‌ها جلوگیری می‌کند که همین سبب می‌شود پوست فرصت ترمیم چین‌وچروک را پیدا کرده و از عمق آن‌ها کمتر شود. بوتاکس به مقدار بسیار کم و کنترل شده استفاده می‌شود تا فواید آن از عوارضش کمتر باشد؛ اما بوتاکس نیز مانند تمام درمان‌های پزشکی، چه برای استفاده زیبایی و چه درمانی، می‌تواند عوارضی داشته باشد.
بوتاکس به‌طور طبیعی می‌توانید سبب کبودی، قرمزی، التهاب، حساسیت، علائمی شبیه به آلرژی و سرماخوردگی شود؛ این علائم طبیعی هستند و ممکن است برای هرکسی پیش بیایند و به هیچ عنوان جای نگرانی نداشته و طی چند روز رفع می‌شوند؛ اما این در صورتی است که تزریق بوتاکس به درستی، ماهرانه و به مقدار صحیح، کاملاً استاندارد، در محیط پاکیزه و با مواد مرغوب انجام شود.
بسیار مهم است که نزد یک پزشک ماهر و با تجربه و با مواد بسیار مرغوب تزریق بوتاکس را انجام دهید زیرا بوتاکس در این شرایط است که عوارض خاصی نداشته و نگران‌کننده نیست؛ اما امروزه شاهد تزریق بوتاکس در آرایشگاهها و مکان‌های نامناسب، توسط افراد غیرمتخصص و نابلد هستیم. در این مکان‌ها از مواد ارزان‌قیمت و بی‌کیفیت استفاده می‌شود و هیچی اصولی در تزریق رعایت نمی‌شود؛ دوز مصرفی به درستی تعیین نمی‌شود؛ همچنین محل صحیح تزریق به درستی تشخیص داده نمی‌شود.
تزریق بوتاکس در این حالت بسیار خطرناک است و می‌تواند عوارض شدیدی داشته باشد، در این حالت ممکن است بوتاکس به ماهیچه اشتباهی تزریق شده و صورت نه تنها زیبا نشود بلکه فرم طبیعی خود را نیز از دست بدهد، همچنین احتمال نشت بوتاکس به خون نیز وجود دارد که این‌گونه بر روی ماهیچه های دیگر قسمت‌های بدن تأثیر می‌گذارد که بسیار خطرناک است. دوز مصرفی بوتاکس خیلی مهم است و با توجه به شاخص توده بدنی افراد و سابقه بیماریهای آن‌ها تعیین می‌شود و اگر توسط افراد غیرمتخصص انجام شود می‌تواند کشنده باشد.
از عوارض دیگری که می‌تواند گریبان گیرتان شود می‌توان به درد خفیف، ورم موضعی (تجمع مایع) و یا حساسیت و قرمزی پوست در محل تزریق بوتاکس، بی‌حسی، سردرد، احساس مریضی، تهوع خفیف، دوبینی، خشکی دهان، احساس ضعف یا فلج ناخواسته به صورت موقتی در عضلات مجاور محل تزریق بوتاکس، فلج شدن و افتادگی پلک بالا یا ابروها به صورت موقتی، ضعف پلک پایین یا عضله کنترل‌کننده حرکت چشم، کهیر یا بثورات پوستی و خس‌خس سینه اشاره کرد.
چه زمانی با پزشک تماس بگیریم؟
گفتیم که اگر تزریق بوتاکس توسط یک متخصص و به‌طور صحیح انجام شود، عوارض نداشته و یا اگر داشته باشد بسیار خفیف بوده و جای نگرانی ندارد. اگر توسط شخصی به‌غیراز پزشک انجام شود می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد؛ اما اگر پس از تزریق بوتاکس این علائم را داشتید بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید:
- دوبینی و اختلال دید
- افتادگی پلک
- اگر غش کردید
- عطسه، سرفه، گرفتگی بینی
- حالت تهوع
- اختلال در بلع
- تورم و خونریزی در محل تزریق
- اختلال در تنفس و تنگی قفسه سینه
- ضربان نامنظم قلب
چه کسانی نباید بوتاکس تزریق کنند؟
بوتاکس نیز مثل تمام درمان‌های پزشکی دیگر می‌تواند برای برخی محدودیت استفاده داشته باشد و شما باید حتماً قبل از تزریق از یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید.
تزریق بوتاکس ریسک بزرگی برای شما است اگر هرکدام از موارد زیر شامل حالتان می‌شود:
- حامله هستید و یا نوزاد شیرخوار دارید که به او شیر می‌دهید
- در محل تزریق عفونت وجود دارد
- آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید
- هرگونه بیماری خود ایمنی دارید
- بیماری قلبی دارید
- بیماری تنفسی دارید
- از داروهای ضد انعقادِ خون استفاده می‌کنید
- کمتر از 18 سال دارید
نکتهای که حتماً باید رعایت کنید تا ریسک تزریق بوتاکس برای شما کمتر شود این است که اگر هرگونه دارویی مصرف می‌کنید، آن را با پزشکتان مطرح کنید.
چه زمانی بوتاکس تزریق کنیم؟
فرمول ثابتی برای همه وجود ندارد که به آن‌ها بگوید باید در زمان خاصی بوتاکس تزریق کنند. بوتاکس کاربردهای زیبایی و درمانی بسیاری دارد و زمان مناسب تزریق بوتاکس را پزشک برای شما تعیین می‌کند. کاربردهای درمانی بوتاکس، در زمان بروز بیماری و زیر نظر پزشک انجام می‌گیرد؛ اما کاربرد زیبایی بوتاکس برای رفع چین‌وچروک است.
بروز چین و چروک در افراد مختلف، در سنین متفاوت اتفاق میافتد و به علل مختلفی بستگی دارد:
- سبک زندگی افراد
- شغل افراد
- تغذیه
- ژنتیک
- سن
- مراقبت نادرست از پوست
- ورزش نکردن
- استرس و اضطراب
تمامی عوامل گفته شده در بروز چین‌وچروک تأثیر دارند و سن بروز آن برای هرکس متفاوت است، پس نسخه ثابتی برای هرکس پیچیده نمی‌شود و زمان شروع بوتاکس را پزشک تعیین می‌کند؛ اگر می‌خواهید برای انجام تزریق اقدام کنید به پزشک خود مراجعه کرده و از او مشاوره بگیرید، شاید مشکل شما با چند داروی موضعی و یا چند نکته مراقبتی و هیدراته کردن پوست کاهش یافته و نیاز شما به بوتاکس به تأخیر بیفتد.
چه زمانی اثرات بوتاکس ظاهر می‌شود؟
بوتاکس یک روش درمانی مؤثر است که اثرات آن طی یک تا دو هفته پس از تزریق ظاهر شده و شما شاهد از بین رفتن چین‌وچروک خواهید بود.
درست است که بوتاکس بسیار مؤثر است اما طول اثر کوتاهی دارد و تنها 4 الی 6 ماه ماندگاری دارد و احتیاج به ترمیم دارد، با این حال میزان ماندگاری اثرات بوتاکس به عوامل گوناگونی بستگی دارد از جمله:
- کیفیت مواد استفاده شده
- دوز مواد مصرفی
- میزان و عمق چین‌وچروک
- سن فرد
- آمادگی بدنی او
با این حال باید بدانید که بدون ترمیم، چین‌وچروکها بر خواهند گشت اما نه به بدی که قبلاً بودند. شما با هر بار بوتاکس جان تازهای به پوست خود می‌بخشید و از سرعت پیر شدن آن جلوگیری می‌کنید؛ پس خیلی هم نگران از بین رفتن اثرات بوتاکس نباشید زیرا پوستتان حتی پس از بین رفتن اثرات بوتاکس نیز جوان‌تر از سن شما خواهد بود.
ترمیم بوتاکس
همان‌طور که گفتیم بوتاکس به مدت 4 تا 6 ماه (وابسته به عوامل مختلف) ماندگاری داشته و زیبا باقی مِهم‌اند؛ اما پس از این مدت باید برای ترمیم به پزشک خود مراجعه کنید. تزریق مجدد بوتاکس سبب می‌شود ماندگاری آن افزایش یابد.
مزایای بوتاکس
بوتاکس بیشتر در ناحیه صورت و برای از بین بردن چین‌وچروک استفاده می‌شود. پزشکان زیبایی تزریق بوتاکس صورت را بسیار توصیه می‌کنند.
زیرا:
- بسیار مؤثر است: بوتاکس روشی اثرگذار در رفع چین‌وچروک است. اثر این ماده در عرض 2 هفته ظاهر می‌شود و تا چندین ماه باقی مِهم‌اند و ظاهری که می‌خواهید را به شما می‌دهد.
- بوتاکس سبب برجستگی نمی‌شود و در صورت تزریق صحیح ظاهری بسیار طبیعی دارد.
- تزریق بوتاکس یک جراحی بسیار سبک و به قول معروف سرپایی است؛ در این روش درد بسیار کمی را تجربه خواهید کرد و حتی می‌توان درد سوزن را نیز با کمی بی‌حسی موضعی از بین برد.
- تزریق بوتاکس احتیاج به بیهوشی و بی‌حسی نداشته و به همین دلیل عوارض ناشی از این مواد را نیز تجربه نمی‌کنید.
- بلافاصله بعد از تزریق می‌توانید به کارهای روزمره خود بپردازید.
معایب بوتاکس
بوتاکس در میان دیگر روش‌های درمانی، روشی بیخطر محسوب شده و معایب کمی دارد؛ اما این به این معنی نیست که هیچ عیبی ندارد. بزرگ‌ترین عیبی که بوتاکس می‌تواند داشته باشد این است که فراگیر شده و حتی در آرایشگاهها توسط افراد غیرمتخصص و با مواد بی کیفیت نیز انجام می‌شود؛ در این حالت بوتاکس می‌تواند عوارض بسیاری داشته باشد و خیلی خطرناک باشد.
با این حال بوتاکس به‌طورکلی (حتی اگر توسط یک متخصص انجام شود) چند عیب دارد:
- عیب مهمی که به بوتاکس وارد می‌شود این است که بوتاکس درمانی موقت است و تنها به مدت چند ماه اثرگذار است. برای داشتن چهره شاداب و داشتن تأثیرات بوتاکس، باید دائم آن را ترمیم کنید. فاصله میان تزریق به عوامل مختلفی از جمله سن و جنس پوست شما و نحوه نگهداری از پوستتان بستگی دارد و توسط پزشک تعیین می‌شود.
- تزریق بوتاکس نزد یک پزشک خوب و با استفاده از مواد مرغوب (در این صورت است که بهترین تأثیر را دارد)، می‌تواند هزینه زیادی داشته باشد، به همین دلیل است که بعضی به آرایشگاهها رو میآورند.
- عیب سوم نیز می‌تواند کمیاب بودن مواد مرغوب باشد. مرغوب‌ترین نوع بوتاکس، نوع آلمانی آن است که در ایران خیلی کمیاب است.
- بوتاکس کرهای نیز از کیفیت خوبی برخوردار است و نسبتاً قابل دسترس. سعی کنید از کیفیت موادی که استفاده می‌کنید مطمئن شوید.
هزینه تزریق بوتاکس
هزینه بوتاکس نیز به عوامل زیادی بستگی دارد.
- نواحی تزریق
- میزان مواد مصرفی
- نوع و کیفیت مواد مصرفی
- تعداد دفعات مورد نیاز برای تکرار
- دستمزد پزشک
پس هزینه بوتاکس ثابت نبوده و متغیر است. بهتر است برای اطلاع از اینکه تزریق بوتاکس چقدر برای شما آب می‌خورد، نزد پزشک خود بروید.
مراقبت‌های قبل از تزریق بوتاکس
توصیه می‌شود مصرف داروهای ضدالتهاب خود مثل آسپرین را از 2 هفته قبل از تزریق برای کاهش کبودی در محل تزریق قطع کنید و حداقل به مدت یک هفته قبل از تزریق بوتاکس الکل مصرف نکنید. اگر از ویتامین‌ها و داروهای گیاهی استفاده می‌کنید، به پزشک اطلاع دهید.
به‌غیراز اینکه باید در صورت استفاده از دارو به پزشک خود اطلاع دهید، برای تزریق بوتاکس به آمادگی خاصی احتیاج ندارید، تنها مهم است که محل تزریق عاری از آرایش باشد.
مراقبت‌های بعد از تزریق بوتاکس
- ممکن است محل تزریق کبود شود برای جلوگیری از این اتفاق می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید. تنها چند تکه یخ را درون دستمالی پارچهای قرار داده و به آرامی روی محل تزریق قرار دهید.
- بهتر است تا یک روز پس از تزریق آرایش نکنید زیرا ممکن است سبب حساسیت شود.
- از ماساژ دادن و اعمال فشار بر محل تزریق خودداری کنید زیرا ممکن است سبب پخش شدن بوتاکس و انتشار آن به خون شود که خطرناک است.
- اگر بتوانید تا چند روز از ورزش کردن و یا رانندگی کردن خودداری کنید تا نتیجه بهتری از تزریق بوتاکس بگیرید. به طور کلی از انجام فعالیتهای سنگین پرهیز کنید.
- به مدت حداقل یک هفته از انجام هرگونه لایه‌برداری پوست خودداری کنید زیرا می‌تواند سبب حساسیت و ملتهب شدن پوست شود.
در آخر حداقل به مدت یک هفته حواس خود را جمع کرده و مراقب عوارض خطرناک تزریق باشید، اگر هر یک از موارد ذکر شده را دیدید با پزشک خود تماس بگیرید و او را از علائمی که دارید مطلع سازید.
سوالات متداول
[sc_fs_multi_faq headline-0=”p” question-0=”آیا بوتاکس درد دارد؟” answer-0=”سرنگ‌های تزریق بوتاکس از نوع خاصی هستند که درد چندانی را در نواحی مورد نظر ایجاد نمی‌کنند. با این حال می‌توانید از پزشکتان بخواهید تا برایتان از داروی بی‌حسی موضعی استفاده کند. ” image-0=”” headline-1=”p” question-1=”چه افرادی نباید از بوتاکس استفاده کنند؟ ” answer-1=” افرادی که بیماریهای حساسیت پوستی دارند نباید به سراغ تزریق بوتاکس بروند. همچنین خانم‌های باردار هم بهتر است در دوران بارداری و شیردهی بوتاکس تزریق نکنند.” image-1=”” headline-2=”p” question-2=”چه زمان باید بوتاکس تزریق کنیم؟ ” answer-2=”میزان و تعداد دفعات تزریق بوتاکس را فقط پزشک می‌تواند تخمین بزند. با این حال به طور متوسط بهتر است که هر سه ماه نسبت به تمدید آن اقدام کنید.” image-2=”” headline-3=”p” question-3=”در کدام نواحی بدن بوتاکس تزریق می‌شود؟” answer-3=” بوتاکس معمولاً در خط خنده، پیشانی، دور چشم‌ها و بالای لب تزریق می‌شود. البته بوتاکس‌های مخصوص مو هم در نواحی سر تزریق می‌شود.” image-3=”” count=”4″ html=”true” css_class=””]
