فیلرهای پوستی و ارتباط آن‌ها با اختلال خود زشت‌انگاری
در سال‌های اخیر بازار فیلرهای پوستی خیلی رونق گرفته است. بسیاری از افراد دنبال لب‌ها و گونه‌های پرتر و همچنین رفع برخی نواقص بدن‌شان هستند. در حالی‌که خود این روش‌ها چندان خطرناک به‌نظر نمی‌رسند، اما تعدادی از افرادی که دنبال این روش‌های زیبایی می‌روند، شاید از اختلال خود زشت‌انگاری که یک وضعیت جدی روانی است، رنج ببرند. این موضوع معضلی اخلاقی را برای پزشکان ایجاد می‌کند که در صورت مشکوک شدن به این اختلال چه اقدامی باید انجام دهند و چرا در چنین مواردی بهتر است به مراجعه‌کننده پاسخ منفی بدهند.
تقاضا برای عمل‌های زیبایی کم‌تهاجمی در سطح جهان دائماً در حال افزایش است. مداخله‌های زیبایی در بین جوانان، میانسالان و سالمندان محبوبیت دارد. طبق گزارش مکینزی، بازار تزریق‌های زیبایی سالانه بیش از ۱۰درصد رشد کرده است.
فهرست مطالب
فیلرهای پوستی چه چیزی هستند؟
فیلرهای پوستی جایگزینی غیرتهاجمی برای روش‌های جراحی هستند. آن‌ها نگرانی‌های احتمالی مختلف افراد را مانند چین‌وچروک، کاهش حجم و افتادگی پوست پوشش می‌دهند. همچنین می‌توان از فیلرها برای اهداف ترمیمی مانند ترمیم آسیب‌های ناشی از تصادف یا جراحت استفاده کرد.
به عنوان مثال پزشکی زیبایی می‌تواند با استفاده از کلاژن یا اسید هیالورونیک، حجم لب را افزایش دهد یا بازیابی کند. در حالی که کلاژن زمانی رایج‌ترین ماده مورد استفاده برای لب بود، در سال‌های اخیر فیلرهای حاوی اسید هیالورونیک محبوب‌تر شده‌اند. اسید هیالورونیک ماده طبیعی موجود در بدن است که در پوست، بافت همبند و چشم یافت می‌شود. این مولکول آب را جذب می‌کند و آن را نگه می‌دارد و در حفظ طراوت و شادابی پوست نقش چشم‌گیری دارد. متخصصان پزشکی اسید هیالورونیک را به لب تزریق می‌کنند، اما این فیلرها دائمی نیستند و معمولاً بین ۶ تا ۱۸ ماه ماندگاری دارند.
با این حال درست مانند هر مداخله پزشکی دیگری، خطرات مرتبط با تزریق لب هم وجود دارد. واکنش‌های آلرژیک، عفونت بعد از عمل، ظاهر توده مانند زیر پوست، حرکت فیلر از ناحیه تزریق، ایجاد زخم و انسداد عروق‌های خونی روی صورت که ممکن است باعث مرگ بافت شود، از جمله مسائل و مشکلاتی هستند که ممکن است در اثر استفاده از فیلرهای پوستی پیش بیاید.
راه‌حلی اشتباه برای حل مشکل
مراجعه‌کنندگان زیبایی برای «بهبود و متعادل کردن ویژگی‌های ظاهری» خود به دنبال درمان هستند. با این حال، افرادی که با اختلال خود زشت‌انگاری درگیر هستند، ممکن است به اشتباه این درمان‌ها را راه حلی برای مشکلات خود بدانند. مشخصه‌ی این اختلال وسواس فکری شدید در مورد نقصی غیرواقعی و فرضی در ظاهر یا درک مخدوش از تصویر بدن است که باعث پریشانی روانی چشم‌گیر و اختلال در عملکرد اجتماعی می‌شود. جای تعجب نیست که بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال دنبال روش‌های زیبایی غیرضروری هستند. انفجار شبکه‌های اجتماعی در ۱۵ سال گذشته این موضوع را بیش از پیش تشدید کرده است.
بنیاد اختلال خود زشت‌انگاری تخمین می‌زند که ۲درصد از جمعیت بزرگسال با این اختلال زندگی می‌کنند. و طبق گفته بنیاد بین‌المللی اختلال وسواسی-جبری، درصد بیماران اختلال خود زشت‌انگاری که به دنبال انواع مداخله‌های زیبایی هستند، بین دو تا پنج برابر تعداد کل جمعیت است. کلینیک کلیولند هم آمار تکان‌دهنده‌ای ارائه داده که طبق آن تا ۸۰درصد از افراد مبتلا به این اختلال افکار خودکشی دارند. یکی از مقاله‌های اولیه و تاثیرگذار در مورد اختلال خود زشت‌انگاری گزارش داده بود که میزان تمایل به خودکشی در افراد مبتلا به این اختلال تقریباً ۴۵ برابر بیشتر از جمعیت کلی است.
چگونه سراغ این مشکل برویم؟
با وجود اینکه اختلال بدشکلی بدنی یا همان خود زشت‌انگاری یک بیماری روانی جدی و اغلب ناتوان کننده است، اما با ترکیبی مناسب از رفتار درمانی و دارودرمانی می‌توان آن را معالجه کرد. از آنجایی که نگرانی‌های ظاهری هسته اصلی این اختلال را تشکیل می‌دهد، افراد درگیر با آن به جای مراجعه به روانپزشک، به دنبال درمان‌های زیبایی برای اصلاح نقص‌های‌شان می‌گردند. با این حال، این اصلاحات معمولاً اضطراب و نگرانی‌شان را از بین نمی‌برد. سطح پریشانی بدون تغییر باقی می‌ماند یا حتی بدتر می‌شود. خلاصه اینکه انجام عمل‌های زیبایی، مشکل بسیار بزرگ‌تری را پنهان می‌کند.
صنعت لوازم آرایشی نیز از بحث‌های جنجالی، به ویژه در رابطه با فعالیت‌های تبلیغاتی خود در امان نبوده است. در همین شرایط تحقیقی بریتانیایی خواستار تغییراتی برای تشویق رویه‌های اخلاقی شده است، از جمله: استانداردسازی آموزش و ثبت پزشکان، معرفی مقررات اجباری ایمنی محصول، اجرای محدودیت سنی و ممنوعیت بازاریابی «غیرمسئولانه.»
مقاله‌ای در مجله «اخلاق پزشکی» برخی از چالش‌های اخلاقی را که در صورت مراجعه افراد مشکوک به اختلال خود زشت‌انگاری برای انجام عمل‌های زیبایی مطرح می‌شود، را بررسی کرده است. نویسنده این مقاله توصیه می‌کند که آسیب‌ها و مزایای مداخله‌های زیبایی به صورت موردی برای افرادی که ممکن است از این اختلال رنج ببرند، به طور کامل ارزیابی شود.
متخصصان روانپزشکی توصیه می‌کنند که برای افراد درگیر با این اختلال و همچنین افرادی که هنوز با تشخیص مناسب ارزیابی نشده‌اند، رویکرد احتیاطی در پیش گرفته شود که در آن از مداخله‌های زیبایی برای تغییر ظاهر فرد استفاده نشود. در عوض، آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که تأکید بر ارجاع به خدمات بهداشت روان باشد. این بیماری می‌تواند در توانایی تصمیم‌گیری اشخاص اختلال ایجاد کند. بنابراین، اگر عمل‌های زیبایی برای فرد خطرناک و مضر باشند، می‌توان آن‌ها را انجام نداد و رد کرد.
