چگونه باید از ماینوکسیدیل استفاده کرد تا برای درمان ریزش مو موثر باشد؟
ریزش مو یکی از مشکلات شایعی است که افراد زیادی درگیر آن هستند. ریزش مو دلایل مختلفی دارد و برای هر دلیل ریزش مو، درمان خاصی وجود دارد. پیشتر درباره انواع دلایل ریزش مو و درمانهای آن صحبت کردیم. برای درمان ریزش مو گاهی از محصولات موضعی درمان ریزش مو نیز استفاده می‌شود. ماینوکسیدیل یکی از معروف‌ترین داروهای درمان ریزش مو است. در این مطلب به‌طور اختصاصی درباره درمان ریزش مو با ماینوکسیدیل صحبت می‌کنیم.
فهرست مطالب
مكانيسم اثرماينوكسيديل
ماينوكسيديل يك گشاد كننده عروقي است كه سبب باز شدن عروق و بهبود جريان خون مي‌شود و باعث تحريک فوليكول‌هاي موي در حال استراحت مي‌شود. ماينوكسيديل سبب القاء دائمي رشد مو نمي‌شود و نياز به استفاده مداوم براي حفظ پاسخ درماني دارد.
موارد مصرف ماینوکسیدیل
اين دارو براي درمان ريزش مو با الگوي مردانه و زنانه استفاده مي‌شود. فرمولاسيون‌هاي 2% و 5% محلول موضعي و 5% فوم از آن در بازار دارويي موجود است. در 2 تا 8 هفته اول استفاده ممكن است سبب افزايش موقتي ريزش مو گردد.
ماينوكسيديل موضعي چگونه بايد استفاده گردد؟
دارو بايد كاملا مطابق دستور پزشک و راهنماي دارو استفاده گردد و بايد از مصرف دوزهاي كمتر، بيشتر و يا مدت طولاني‌تر خودداري كرد زيرا كه استفاده بيش از مقدار پيشنهادي نه تنها سبب سرعت بخشي درمان نمي‌شود بلكه خطرناک نيز خواهد بود. راهنماي بروشور دارو را به دقت دنبال كنيد و اگر هر ابهامي داشتيد از پزشك يا داروساز خود سوال فرماييد.
پس از خشک كردن پوست سر و مو دوز مورد نظر را روي موضع بماليد. ماینوکسیدیل معمولا دو بار در روز استفاده مي‌شود (صبح و شب) البته بستگي به فرمولاسيون آن نیز دارد. دستان خود را بعد مصرف بشوييد و تنها در موضع مورد نظر دارو استفاده گردد.
چه مدت طول مي‌كشد تا ماینوکسیدیل اثرات خود را نشان دهد؟
ممكن است 4 ماه يا بيشتر زمان ببرد تا موي جديد رشد كند. موي جديد ممكن است نرم، بدون رنگ و به سختي قابل ديدن باشد كه در ادامه درمان بايد رنگ و ضخامت موهاي موجود را پيدا كند. اگر هيچ‌گونه رشدي را بعد از چهار ماه مشاهده نكرديد به پزشك خود مراجعه كنيد.
از آن‌جايي كه رشد مو به آهستگي صورت مي‌گیرد بروز نتايج حاصل از استفاده دارو زمان بر است و اگر دارو اثربخشي لازم را داشت براي تداوم اثرات فرد بايد هر روز دارو را استفاده كند. اگر دارو قطع شود موهايي كه در نتيجه ماينوكسيديل رشد كردند طي 3 الي 4 ماه ريزش پيدا مي‌كند.
شرايط نگهداري ماینوکسیدیل چگونه است؟
دارو بايد در دماي اتاق و دور از رطوبت و گرما نگهداري شود. در خصوص فرم فوم دارو نيز نبايد در معرض شعله يا گرماي زياد قرار گيرد.
در صورت فراموشي يك دوز ماینوکسیدیل چه بايد كرد؟
به محض يادآوري دارو بايد مصرف گردد اما اگر نزديك به زمان مصرف نوبت بعدي ماینوکسیدیل است بايد از مصرف دوز فراموش شده اجتناب شود و همچنين به هيچ وجه نبايد مقدار دوز بعدي را بيشتر كرد.
مقدار دوز مورد نياز دارو چقدر است؟
بسته به نوع فرمولاسيون ممكن است متفاوت باشد در نتيجه بايد به دستور پزشک يا بروشور دارو دقت فرماييد. اما به طور كلي مي‌توان گفت دارو برحسب فرمولاسيون يك يا دوبار در روز روي پوست سر خشك بايد استفاده گردد.
آقايان: براي فرم محلول 2% يا %5 ،دوز معمول براي ريزش مو بالغين 1 سي سي ماینوکسیدیل موضعي هر 12 ساعت بر روي منطقه مورد نظر پوست سر است و نبايد بيش از دو سي سي در روز استفاده گردد.
خانم‌ها: براي فرم محلول 2%، دوز معمول براي ريزش مو بالغين 1 سي سي ماینوکسیدیل موضعي هر 12 ساعت بر روي منطقه مورد نظر پوست سر است و نبايد بيش از دو سي سي در روز استفاده گردد.
براي دوز مورد نياز فوم به بروشور دارو مراجعه شود.
موارد منع مصرف داروي ماينوكسيديل چيست؟
اگر دارو را خودتان تهيه كرديد در صورت موارد زير از مصرف دارو خودداري نماييد:
1- اگر ريزش مو شما متفاوت ازچيزي است كه در ليبل دارو نشان داده شده است.
2- اگر سابقه ريزش مو خانوادگي نداريد.
3- اگر ريزش مو شما ناگهاني و يا تكه‌اي بوده و يا در اثر تولد بچه ايجاد شده است.
4- در افراد زير 18 سال
5- اگر علت ريزش را نمي‌دانيد.
6- اگر پوست سر شما قرمز، ملتهب، داراي عفونت، تحريك شده يا دردناک است و يا اگر داروي ديگري روي سر استفاده مي‌كنيد.
7- خانم ها نبايد از محصولاتي كه در ليبل آن ذكر شده “براي آقايان” استفاده كنند.
عوارض جانبي ماينوكسيديل موضعي چيست؟
يكي از عوارض شايع ماينوكسيديل تحريک بيش از حد پوست سر است كه سبب قرمزي، تورم، پوسته شدن، خارش و خشكي پوست سر مي‌شود. در صورت وقوع اين عارضه دارو بايد قطع گردد و به متخصص پوست مراجعه شود زيرا ممكن است جذب بيش از حد مجاز به بدن اتفاق بيفتد كه مي‌تواند خطرناک باشد.
يك عارضه ديگر آن رويش مو در نقاط ناخواسته مانند گونه و پيشاني است كه اگر در هنگام استفاده بر روي سر از تماس دارو با ساير نقاط جلوگيري كرد مي‌توان جلوي اين عارضه را گرفت. در صورت بروز عوارض آلرژيك نظير كهير، تنگي نفس، تورم صورت، زبان و گلو سريع به اورژانس مراجعه نماييد.
اگرچه عوارض دارو در مصرف موضعي پايين است عوارض جانبي اگر دارو جذب جريان خون شود ممكن است اتفاق بيفتد. در صورت بروز علائم زير با پزشک خود تماس بگيريد:
تحريك شديد پوست سر- رشد ناخواسته موي صورت-درد قفسه سينه-افزايش ضربان قلب-تورم دست ها و پاها- سبكي سر- گيجي و سر درد-افزايش وزن سريع و فلاشينگ
عوارض شايع ديگر شامل تغيير در رنگ و بافت مو است.
چه نكاتی را در مصرف ماينوكسيديل بايد مدنظر قرار داد؟
در صورت مصرف داروهاي ديگر پزشك خود را مطلع سازيد. در هنگام استفاده بايد به ليبل فرآورده دقت كرد زيرا ممکن است فرمولاسيون آقايان و خانم‌ها با هم متفاوت باشد. از پزشک يا داروساز خود در رابطه با بي خطري دارو براي استفاده در صورت داشتن بيماري‌هاي ديگر به خصوص بيماري هاي قلبي، كليوي و كبدي سوال گردد.
خانم‌هاي باردار يا افرادي كه قصد بارداري دارند و خانم‌هاي شيرده بايد از مصرف داروي ماينوكسيديل اجتناب كنند. بدون مشورت پزشكي در افراد زير 18 سال نبايد استفاده گردد.
از تماس دارو با چشم، بيني و دهان خودداري شود.
اطلاعات موجود در اين بخش به طور كلي جهت بالا بردن آگاهي در مورد اين دارو تهيه شده است ولي از آن‌جا كه شرايط افراد با يكديگر متفاوت است حتما در مورد مصرف دارو و عوارض و نحوه چگونگي با پزشک يا داروساز خود مشورت نماييد زيرا ممكن است اين مطلب تمام جزييات را پوشش ندهد.
ترجمه و تنظیم: دکتر صبوری راد- داروساز
منابع: سايت آكادمي پوست امريكا، سایت های دارویی Medscape.com و drugs.com
