بلاهایی که استرس روی پوست و مو شما می‌آورد!
آیا تحت فشار و استرس فراوان هستید؟ اگر در جواب آن شک دارید، سلامت پوست و موی شما می‌تواند مهر تاییدی بر این بیماری شایع باشد. البته علائم پوستی همیشه ناشی از اضطراب و استرس نیستند و ممکن است دلایل دیگری داشته باشند اما شکی در تأثیر استرس بر پوست و مو نیست. بیماری های پوستی ناشی از استرس کم نیستند؛ استرس علائمی مانند کهیر روی پوست، جوش و آکنه پوستی، پوسته پوسته شدن پوست، پیری زودرس، پف زیر چشم، خاکستری شدن موها، شوره سر و ریزش مو را تشدید می‌کند.
با توجه به اهمیت این موضوع روی سلامت شما، در این مقاله به تاثیرات منفی استرس بر پوست و مو می‌پردازیم و سپس راه‌های جلوگیری از استرس و اضطراب را بررسی می‌کنیم تا بتوانیم فضایی آرام‌تر و به‌دور از تنش و فشار روانی را برای خودمان در زندگی ایجاد کنیم.
فهرست مطالب
تأثیر استرس بر پوست چیست؟
بیشتر مردم، استرس را صرفاً با روح و روان در ارتباط می‌دانند اما تأثیر استرس بر روان محدود نمی‌شود و درواقع استرس می‌تواند روی کل بدن از جمله سلامت پوست ما هم تأثیر داشته باشد. برای مثال:
- استرس می‌تواند التهاب های پوستی مانند اگزما، روزاسه (التهاب مزمن پوستی) و علائم بیماری پسوریازیس (صدفک) را تشدید کند و منجر به عود کردن آن‌ها شود.
- استرس ممکن است باعث عصبی شدن شما یا وسوسه برای خاراندن پوست دارای زخم و جوش شود. حواستان باشد که دست زدن به صورت در این شرایط باعث انتقال میکروب‌های دست به آن و بدتر شدن جوش چانه و صورت می‌شود.
- استرس، روی عدم تعادل باکتری‌ها در روده تأثیرگذار است و باعث التهاب داخلی می‌شود. این التهاب معمولاً در محافظت از بدن در برابر میکروب‌ها و زخم‌ها کمک می‌کند اما وقتی بدن تحت استرس باشد، سیستم ایمنی از خود بیش از حد واکنش نشان می‌دهد و منجر به التهاب درونی می‌شود یا ممکن است خودش را به‌صورت بیماری های پوستی مانند آکنه، اگزما و پسوریازیس نشان دهد.
- استرس مزمن ممکن است به افسردگی منجر شود و افسردگی هم می‌تواند تأثیرات منفی شدیدی روی پوست داشته باشد و به‌صورت علائم پوستی افسردگی بروز کند.
تاثیرات استرس و اضطراب تنها به موارد ذکر شده محدود نمی‌شود و بر ظاهر و زیبایی چهره نیز تاثیرات منفی زیادی خواهد‌گذاشت که این امر می‌تواند باعث از بین رفتن اعتماد‌به‌نفس و افسردگی شود و افراد را در چرخه‌ی معیوبی بی‌اندازد که رهایی از آن بسیار دشوار خواهد بود. بیماری‌های پوستی ناشی از استرس کم نیستند و لازم است که حتما علائم آن را بشناسید تا بتوانید آن ها را برطرف کنید.
– استرس و پیری پوست
در این میان نباید از تأثیر استرس بر پیری زودرس پوست غافل شد. استرس ممکن است تغییراتی را در پروتئین‌های پوست به وجود آورد و خاصیت ارتجاعی آن را کاهش دهد و این موضوع به ایجاد چین و چروک روی پوست کمک می‌کند. همچنین بروز چین و چروک میان ابروها نیز می‌تواند در طولانی مدت اتفاق بیفتد.
– استرس و جوش صورت
بدن در پاسخ به استرس، هورمون کورتیزول از خود ترشح می‌کند که این هورمون می‌تواند باعث تولید بیش از حد سبوم (چربی) در غدد پوست شما و مسدود شدن منافذ پوست و در نتیجه، بروز آکنه و جوش صورت شود که در این صورت می‌توانید با رعایت رژیم غذایی برای جوش صورت، به بهبود این شرایط کمک کنید.
– استرس و راش پوستی
استرس روی اعصاب پوست و سیستم ایمنی شما نیز تأثیر می‌گذارد و باعث حساس‌تر شدن پوست و بروز کهیر و قرمزی می‌شود. بنابراین هرچند که کهیر می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، این موضوع صحیح است که استرس و کهیر با یکدیگر در ارتباط هستند و استرس می‌تواند هم یکی از دلایل ایجادکننده و هم عامل تشدیدکننده کهیر باشد.
– استرس و لک صورت
اگر تحت استرس شدید و مزمن باشید، ممکن است با مشکل بروز لکه های عصبی روی پوست روبه‌رو شوید. دلیل این موضوع این است که ملانین، رنگدانه اصلی پوست و مو به حساب می‌آید و افزایش هورمون کورتیزول در بدن و میزان بالای مولکول‌های التهابی می‌تواند تولید ملانین در بدن را از حالت عادی خود خارج کند و باعث ایجاد لک پوستی و هایپرپیگمانتاسیون شود.
– استرس و خشکی پوست
استرس می‌تواند در عملکرد لایه شاخی پوست شما اختلال ایجاد کند و ممکن است بر نحوه محفوظ نگه داشتن آب توسط پوست نیز تأثیر منفی بگذارد. بنابراین اگر پیش از این برایتان سؤال بود که آیا استرس باعث خشکی پوست می‌شود یا خیر، باید بگوییم که استرس مزمن می‌تواند این مشکل را به همراه داشته باشد.
– استرس و رنگ پریدگی
ارتباط استرس و رنگ پریدگی به این علت است که زمانی که تحت استرس زیادی قرار داریم، بدن ما احساس خطر می‌کند و جریان خون را به اندام‌های حیاتی هدایت می‌کند و در این شرایط، پوست صورت ممکن است درخشش خود را از دست بدهد و رنگ پریده به نظر برسد.
موارد ذکر شده تنها بخشی از تاثیرات استرس بر ظاهر، به خصوص چهره افراد است. علاوه بر این‌ها، استرس بر سلامت مو نیز تاثیرات بسیاری دارد. ریزش مو، شوره سر و خاکستری شدن موها همه از تاثیرات اضطراب‌های دائمی بر سلامت مو است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
تأثیر استرس بر سلامت مو
بدن، نسبت به تغییرات روحی انسان واکنش نشان می‌دهد و به همین دلیل است که می‌گوییم استرس روی کل بدن حتی مو هم تأثیر می‌گذارد. سلول‌هایی در بدن به نام «ملانوسیت»، رنگدانه‌ای به نام ملانین تولید می‌کنند که به موها رنگ می‌دهد. استرس مزمن می‌تواند باعث ناپدید شدن سلول‌های بنیادی ایجاد کننده ملانوسیت شود؛ درنتیجه، سلول‌های جدید، رنگ خود را از دست می‌دهند و خاکستری می‌شوند.
علاوه بر آن، استرس و ریزش مو نیز به 3 شکل با یکدیگر مرتبط هستند:
- استرس مزمن ممکن است چرخه رشد موها را مختل کند و منجر به ریزش مو بیش از حد معمول شود. استرس قابل توجه، تعداد زیادی از فولیکول‌های مو را وارد مرحله استراحت می کند و در عرض چند ماه، موهای آسیب دیده ممکن است هنگام شانه زدن یا شسته شدن به طور ناگهانی بریزند.
- ممکن است استرس باعث شود میل به کندن موهای سر، ابرو یا سایر نواحی بدن داشته باشید.
- سیستم ایمنی بدن ممکن است در شرایطی خاص، به فولیکول‌های مو حمله کند و باعث ریزش مو شود.
برای کاهش استرس چکار کنیم؟
استرس، یک امر طبیعی در زندگی همه ماست و همیشه دلیلی برای اضطراب از جمله شرایط تحصیلی، کاری، زندگی شخصی و عاطفی وجود دارد.
استرس طبیعی را نمی‌توان کاملا از زندگی حذف کرد اما استرس طولانی مدت و مزمن می‌تواند مشکلات بسیاری را برای بدن به وجود آورد و به همین دلیل است که با دانستن این موضوع که استرس چگونه به سلامت پوست و مو لطمه می‌زند، نباید تأثیر استرس بر پوست و مو را نادیده گرفت.
- تغییرات کوچک در سبک زندگی می‌تواند به مرور زمان، میزان استرس شما را کاهش دهد و آن را تحت کنترل درآورد. بنابراین ابتدا به خودتان یادآوری کنید که استرس، به معنی ضعیف بودن نیست بلکه یک پاسخ طبیعی بدن به شرایط نامساعد زندگی‌ست.
- یک روتین مراقبت از پوست مشخص برای خودتان داشته باشید و حتی در اوج خستگی و اضطراب هم آن را رعایت کنید.
- ممکن است استرس باعث شود احساس خستگی کنید و حوصله پاک کردن آرایش قبل از خواب را نداشته باشید اما یادتان باشد پیشگیری، بهتر از درمان است و بی‌توجهی به این مسائل می‌تواند مشکلات پوستی شما را بدتر کند.
- برنامه منظمی برای ورزش داشته باشید. ورزش می‌تواند باعث ایجاد هورمون‌هایی در بدن شود که انرژی و دیدگاه شما را بهبود می‌بخشند.
- آب کافی بنوشید و از غذاهای فرآوری شده و سرشار از قند دوری کنید که باعث تشدید التهاب در بدن و بدتر شدن اوضاع می‌شوند. به جای آن سعی کنید مواد غذایی که اثر طبیعی ضد استرس دارند و غنی از ویتامین C، B، منیزیم و امگا 3 هستند و تولید هورمون‌های ضد افسردگی مانند دوپامین را تحریک می‌کنند، در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- تأثیر خواب کافی را دست کم نگیرید. خواب خوب، این فرصت را به بدن می‌دهد تا زمان لازم را برای استراحت و بهبودی داشته باشد. خواب کافی باعث ترشح بیشتر هورمون‌های شاداب کننده پوست و مو می‌شود.
- برای خودتان وقت بگذارید و زمانی را به انجام یک فعالیت آرامش بخش یا انرژی‌بخش اختصاص دهید. برای مثال کتاب بخوانید، ماساژ یا حمام آب گرم بگیرید، به موسیقی گوش دهید، مدیتیشن کنید یا تمرینات یوگا و تنفس عمیق را انجام دهید.
- از همه مهم‌تر، با یک مشاور یا فردی قابل اعتماد از اطرافیانتان صحبت کنید و نگرانی‌هایتان را با او در میان بگذارید تا هم بار روحی‌تان سبک‌تر شود و هم با دانستن اینکه یک نفر در کنارتان است، توانایی‌تان برای کنترل استرس را قوی‌تر کنید.
- گاهی روش های کنترل استرس، به تنهایی کافی نیستند. بنابراین می‌توانید از یک متخصص پوست درمورد تاثیر استرس بر سلامت پوست کمک بگیرید تا علت مشکلات پوستی شما را شناسایی کند و برنامه مؤثری را برای درمان آن در نظر بگیرد.
سؤالات متداول تاثیر استرس روی پوست و مو
آیا استرس باعث چرب شدن پوست می‌شود؟
بله. وقتی تحت استرس هستید، بدن شروع به تولید کورتیزول می‌کند که این هورمون می‌تواند باعث افزایش تولید چربی در پوست و ایجاد آکنه شود.
آیا استرس بر پریود تاثیر منفی دارد؟
بله. ترشح هورمون کورتیزول می‌تواند منجر به قاعدگی نامنظم و به تعویق افتادنِ یک یا دو ماهه آن شود یا اگر استرس شما ادامه پیدا کند، ممکن است برای مدت نسبتاً طولانی پریود نشوید. البته در این شرایط باید به پزشک مراجعه کنید تا عوامل احتمالی دیگر نیز بررسی شود.
عوارض استرس روی پوست و مو چیست؟
درمورد تأثیر استرس بر پوست و مو با جزئیات بیشتری در مقاله صحبت شد اما به طور خلاصه، استرس می‌تواند بروز بیماری های پوستی ناشی از استرس را به همراه داشته باشد و علائمی مانند کهیر، جوش و آکنه پوستی، پوسته پوسته شدن پوست، پف زیر چشم، پیری زودرس پوست (بروز چین و چروک های پوستی)، تبخال، خاکستری شدن موها، شوره سر و ریزش مو را تشدید کند.
