روش های پیشگیری و درمان ترک شکم در بارداری
بارداری بدن شما را بیش از آنچه انتظار دارید، دچار تغییر می‌کند. ترکهای پوستی بعد از زایمان در نواحی شکم، سینه و رانها یکی از نگران کننده‌ترین تغییراتی است که اکثر زنان باردار با آن مواجه هستند. ترک شکم در بارداری یا Stretch Mark در بسیاری از زنان متداول است و از ماه‌های ششم بارداری، گاهی هم زودتر، شروع میشود که با رگه‌های سفید، صورتی رنگ یا قرمز مایل به بنفش همراه است. در این مطلب درباره علت و روش‌های جلوگیری از ترک شکم در بارداری بیشتر بدانید.
فهرست مطالب
دلیل ترک شکم بعد از زایمان چیست؟
ترک شکم در دوران بارداری و بعد از زایمان جزو متداول‌ترین ترکهای پوستی یا استریا است که به شکل خطوطی به رنگ صورتی، قرمز مایل به بنفش یا سفید رنگ روی بخش‌هایی از بدن و معمولاً روی شکم، سینه، ران یا ساق پاها ظاهر می‌شوند.
باوری اشتباه وجود دارد که برخی گمان می‌کنند این ترک‌ها تنها مختص به دوران بارداری بوده و پس از اتمام این دوره از بین می‌رود! اما دیده میشود که در بسیاری موارد این ترک‌ها پس از دوره بارداری هم باقی می‌مانند و ظاهر بدی به خود می‌گیرند.
ظاهر ناخوشایندی که ترک شکم به بدن زن می‌بخشد، بیشتر اوقات زنان جوان را از لحاظ روحی بسیار آزار می‌دهد. علت ترک شکم در بارداری یا استریای بارداری، آسیب دیدن بافت کلاژن درم و بر اثر تغییرات هورمونی و افزایش ناگهانی وزن است. دوره آبستنی باعث میشود سطح لایه میانی پوست کشیده شود و فیبرهای کلاژن پاره شوند.
بنابراین رگ‌های ظریف خونی در زیر پوست، ابتدا از میان شکاف‌های فیبر کلاژن با ظاهری ملتهب و بنفش رنگ دیده می‌شوند. پس از گذشت مدتی مسلماً رگ‌ها التیام می‌یابند، اما خطوط ناشی از آنها رفته‌رفته به رنگ سفید تغییر رنگ می‌دهد.
همچنین در دوران بارداری بدن شما در موقعیتی فوق‌العاده در حال رشدی سریع است. بنابراین سلول‌های پوستی مجبورند با سرعتی بیش از حد نرمال تکثیر شوند. این موضوع باعث کشیدگی سطح پوست و ایجاد خطوط خواهد شد. این خطوط اگر به درستی درمان نشوند، گاه تا آخر عمر روی پوست باقی می‌مانند.
کدام مادران مستعد ترکهای پوستی بارداری هستند؟
تغییرات فیزیکی مانند خطوط شکم بعد از بارداری، در بعضی از خانمها بیش از بقیه نمود پیدا می‌کند. این افراد معمولاً دارای پوستی خشک و حساس هستند. همان‌طور که احتمالاً می‌دانید پوستهای چرب و هیدراته آنچنان که پوستهای خشک مستعد ترک و چین و چروک هستند، آسیب نمی‌بینند. این گفته در مورد ترک شکم حین بارداری هم صدق می‌کند.
همچنین میزان افزایش وزن و رشد بدن در تمامی افراد یکسان نیست. اما به جز این موارد رنگ پوست و ژنتیک هم در ایجاد این ترکهای پوستی بی تاثیر نیست. مراقبت‌ها و درمان ترک شکم در بارداری و پس از آن هم امری بسیار بااهمیت در بهبود و توقف رشد این ترک‌ها و خطوط پوستی است.
آیا میتوان از خطوط شکم در بارداری جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از ترک شکم در دوران بارداری و بعد از آن پزشکان کرم‌های حاوی هیالورونیک اسید یا لوسیون‌ها و روغن‌های تقویت کننده بافت کلاژن را برای چرب نگه داشتن پوست شکم و سینه تجویز می‌کنند. همچنین کرم‌های رتینوییدی و حاوی ترکیب‌های اسید میوه و سرم های ویتامین C می‌تواند تا حدودی تاثیرگذار باشد اما استفاده از بعضی محصولات مانند رتینوییدها در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است.
انواع لیزر هم برای درمان ترک پوستی یا استریا وجود دارد که باعث کمرنگ شدن این خطوط میشود اما استفاده از این لیزرها در بارداری به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
بنابراین بهترین راه جلوگیری و پیشگیری از ترک شکم در بارداری انجام موارد زیر است:
1. همیشه پوستتان را مرطوب نگه دارید
با توجه به نوع پوستی که دارید از روغن های گیاهی یا کرم ولوسیون بدن استفاده کنید. از طریق حرکت دورانی روغن و کرم را روی نقاطی که احتمال ترک پوستی بیشتری دارند، بمالید. سعی کنید کرم‌هایی که استفاده می‌کنید حاوی ویتامین‌های A و E و آلفا هیدروکسی اسید (AHA) تهیه شده از عصاره‌های گیاهی باشد.
روغن جوانه گندم و روغن بادام هم جزو چرب کننده‌هایی هستند که از قدیم استفاده می‌شوند.
2. مراقب وزنتان باشید
قرار نیست به اندازه دو نفر غذا بخورید. مدام وزنتان را چک کنید و اگر مشکل افزایش وزن پیدا کردید حتما از پزشک خود مشورت بگیرید.
3. رژیم غذایی سالم را فراموش نکنید
رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین‌هایی مانند ویتامین E، C، روی و سیلیکا بسیار اهمیت دارد. گاهی ممکن است نیازمند استفاده از مکمل‌های غذایی باشید که حتما این مورد با تجویز پزشک انجام شود.
روش‌های درمان ترک شکم بعد از بارداری
علاه بر توصیه‌های پیش از زایمان، درمان‌های بسیاری برای ترک شکم یا سینه وجود دارند، از شیوه‌هایی مانند لیزر برای ترک پوستی و جراحی (روش‌های پزشکی) تا موارد ساده‌تری که به آنها اشاره می‌کنیم. یکی از راهکارهای آسان و کم‌هزینه رفع ترک شکم بعد از زایمان، درمان خانگی ترک شکم است. موارد ساده‌ای مانند استفاده از کرم، ماساژ شکم یا ورزش کردن می‌تواند تا حد زیادی از به وجود آمدن یا از بین بردن ترک های پوستی بعد از بارداری کمک کند.
1. روش‌های خانگی رفع ترک شکم بعد از زایمان
روش‌های خانگی برای رفع ترک شکم، ساده‌ترین راه‌ها با استفاده از مواردی در دسترس و ارزان قیمت هستند.
خوردن آب فراوان در دوران بارداری و پس از آن
آشنایی با فواید نوشیدن آب می‌تواند از بهوجود آمدن بسیاری مشکلات جسمی و روحی جلوگیری کند. نوشیدن آب فراوان در دوران بارداری نیز بدن و پوست را هیدراته نگه می‌دارد و از ترکهای هورمونی یا استریا جلوگیری می‌کند.
درمان ترک شکم با روغن کرچک
امروزه خواص روغن کرچک بر کسی پوشیده نیست. این روغن بسیار چرب یک درمان طبیعی برای بسیاری از مشکلات پوستی است. همچنین مالیدن این روغن روی ترک های شکم و سینه ناشی از بارداری و ماساژ دورانی آن ناحیه در زمانی حدود 20 دقیقه می‌تواند نقش میسری داشته باشد. بهتر است پس از ماساژ ناحیه را با پارچه بسته و گرم نگه دارید.
پیشگیری از ترک شکم با استفاده از عسل
عسل طبیعی می‌تواند برای پیشگیری و رفع ترک شکم در دوران بارداری به کمک شما بیاید. با استفاده از یک تکه پارچه کتانی عسل را در ناحیه مورد نظر بمالید و بگذارید تا خشک شود. سپس با آب گرم آن ناحیه را شسته و همزمان ماساژ دهید. از عسل طبیعی هم در دوران حاملگی و هم پس از آن می‌توانید استفاده کنید.
روغن زیتون در درمان ترک شکم آبستنی
آشنایی با خواص روغن زیتون می‌تواند به شما در درمان و جلوگیری از بسیاری از مشکلات پوست و مو کمک کند. همچنین مالش نواحی مستعد ترک پوستی مانند شکم و ران با این روغن و بستن ناحیه مذکور با حوله یا پارچه به سبب گرم نگه داشتن، تا حد بسیار زیادی از ترک حاد پوستی جلوگیری می‌کند.
آلوئه ورا و ترک شکم
آلوئه ورا یکی از مفیدترین‌ها برای درمان مشکلات پوستی است. معمولاً تمامی کرم‌ها و لوسیون‌های مرغوب در فرمولاسیون خود دارای این ماده مغذی هستند. برای پیشگیری و رفع ترک شکم قسمت گوشتی و نرم داخل برگ آلوئه ورا را جدا کنید و روی پوست شکم و ران خود بمالید. همچنین نوشیدن شربت‌ها و موهیتوهای درست شده از آب و پالپ آن می‌تواند میسر باشد.
درمان ترک شکم و ران با ویتامین E
مصرف ویتامین E چه به صورت کپسول و چه به شکل مواد غذایی سلامت پوست را تضمین می‌کند. همچنین می‌توانید چند قرص ژله‌ای شکل آن را با یک سوزن یا تیغ پاره کنید و محتویات آن را بر روی موضع ترک‌ها ریخته و مالش دهید.
رفع ترک شکم با سفیده تخم مرغ
سفیده تخم مرغ دارای اسید آمینه و پروتئین است. این دو ماده مغذی اساس تغذیه و حفظ سلامت پوست هستند. می‌توانید دو یا سه سفیده تخم مرغ را آنقدر بزنید تا پفکی شکل شود، سپس آن را روی ترک شکم، سینه و ران خود بمالید. در نهایت این ماسک را پس از 20 دقیقه با استفاده از آب سرد از روی پوست پاک کنید. اگر پس از استفاده از این ماسک پوستی احساس خشکی کردید، از یک آبرسان یا کرم مرطوب کننده استفاده کنید.
ورزش مرتب برای کاهش ترک پوستی دوران بارداری
در نهایت ورزش مستمر و هدفمند می‌تواند تا حد بسیار زیادی از ترک شکم در دوره بارداری و به ویژه بعد از آن جلوگیری کند. ورزش باعث گردش خون و تنفس سلول‌های پوستی میشود. همین امر باعث سفت شدن و کشیده شدن سطح پوست میشود. فراموش نکنید ورزش کردن یکی از بهترین نوع درمان خانگی ترک شکم بعد از زایمان محسوب می‌شوند.
2. روش‌های پزشکی درمان استریای بارداری
از دیگر شیوه‌هایی میسر در درمان ترک شکم، استفاده از روش‌های پزشکی است. در زیر به چند نمونه از آنها اشاره می‌کنیم اما ممکن است این روش‌ها روی پوستهای مختلف نتایج متفاوتی داشته باشد.
رفع ترک شکم با لیزر
لیزر درمانی متداول‌ترین راه پزشکی برای رفع مشکلات پوستی است. در این روش بافت رویی پوست تخریب میشود تا طی فرآیند کلاژن سازی و بازسازی سلول‌های پوستی جدید به وجود آیند. خطرات احتمالی این شیوه قرمز شدن و التهابات پوستی است.
از بین بردن ترک شکم با لایه بردار شیمیایی
درماپیلینگ‌ها یا لایهبردارهای شیمیایی یکی از راه‌های از بین بردن ترک روی شکم بعد از دوران بارداری است. در این روش لایه بردار که به‌صورت محلولی شیمیایی است، روی موضع مالیده میشود. در این پروسه درمانی ضایعاتی مانند تاول روی پوست نمودار میشود که بعد از چند روز پوسته پوسته شده و لایه‌ای از پوست جدید جایگزین میشود.
جراحی برای درمان استریای بارداری
در روش جراحی با کمک یک تیغ مخصوص قسمتهای دارای ترک پوستی برداشته می‌شوند. در این فرآیند پس از گذشت مدتی پوست جدید بدون ترک جایگزین پوست قبلی میشود. این روش همواره با مخاطرات و عوارضی همراه است.
روش کربوکسی تراپی
در روش کربوکسی تراپی گاز کربنیک زیر پوست تزریق میشود. این گاز سبب میشود افتادگی یا به اصطلاح شلی پوست از بین رفته و پوستی سفت و کشیده جایگزین شود. پوست سفت بدون ترک و خطوط است و چندان عارضه‌ای هم ندارد. معمولاً این روش در چند جلسه در مطب‌های پزشکی انجام میشود.
عوارض استفاده از لایه بردارهای شیمیایی
ناگفته پیداست که مواد شیمیایی سمی می‌توانند پوست را در دراز/کوتاه مدت دچار عارضه کنند. این مواد عوارض احتمالی‌ای دارند که قبل از شروع بهتر است با آنها آشنا باشید.
قرمزی پوست: رایج‌ترین عارضه لایه‌برداری عمیق پوست، قرمزی شدید است. میزان قرمزی و التهاب به نوع پوست فرد بستگی دارد و می‌تواند در هرکس زمان متفاوتی را برای بهبود طی کند.
تغییر در رنگ پوست: لایه برداری با مواد شیمیایی برخی اوقات باعث تغییر رنگ موضع میشود. بدین ترتیب که ناحیه مدنظر تیره‌تر یا روشن‌تر از بیس نرمال پوست خواهد شد.
پوسته پوسته شدن: واکنش پوست در برخورد با مواد شیمیایی همواره پوسته پوسته شدن است. این فرآیند ممکن است پوست شما را کمی زخمی و دچار حساسیت کند.
حساسیت به نور: لایه برداری با مواد شیمیایی میزان حساسیت پوستی نسبت به نور مستقیم خورشید را افزایش می‌دهد. بنابراین واجب است از پوشیدن لباس‌های باز و در معرض آفتاب قرار گرفتن جداً خودداری شود.
زخم و عفونت: در مواردی نادر مواد شیمیایی می‌توانند باعث بروز زخم و در نتیجه عفونت‌ها شوند.
پولکی شدن و ناهمواری‌های پوستی: این عارضه معمولاً به صورت موقت و خفیف اتفاق میافتد. اما باید دقت شود که این ناهمواری‌ها زخم نشوند زیرا ریسک عفونت را بالا می‌برند.
موارد نادر نارسایی و آسیب به قلب، کلیه یا کبد: در لایهبردارهای قوی موادی مانند کاربولیک اسید یا فنول می‌تواند در مواردی نادر به ماهیچه‌های قلب آسیب رسانده و باعث ایجاد تپش قلب نامنظم، آسیب به کلیه و یا کبد شود.
3. کرم‌های مناسب برای رفع ترک شکم بعد از بارداری
اما در کنار روش‌های فوق، روش‌های دیگری هم هستندکه میتوان برای درمان ترک شکم بعد از دوران بارداری استفاده کرد اما ممکن است اثر صد در صدی نداشته باشند. مجموعه‌ای از کرم‌های مناسب برای ترک پوست می‌توانند کمک کننده باشند و انواع ترکهای پوستی، به ویژه ترکهای ناشی از بارداری را به راحتی درمان کنند. همچنین مجموعه دیگری تحت عنوان محصولات بازسازی و ترمیم پوست برای از بین بردن خطوط و ترک شکم بسیار مفید و کارآمد هستند. در اینجا به صورت موردی یکی از این محصولات باکیفیت را به شما معرفی می‌کنیم.
کرم رفع ترک حاملگی رینوزیت
استفاده از کرم ترمیم کننده ترکهای پوستی رینوزیت در روزهای پس از زایمان می‌تواند کشیدگی پوست سطح شکم را به میزان قابل توجه کاهش دهد. همچنین استفاده دوره‌ای این کرم باعث تقویت قابلیت ارتجاعی پوست، کاهش و در مواردی رفع ترکهای ناشی از دوران بارداری میشود.
الاستورگولاتور در فرمولاسیون این محصول پوستی خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش داده و ترکهای ناشی از کشیدگی را از بین خواهد برد. همچنین مواد مغذی این کرم سبب بازسازی و جایگزینی پوستی جدید و شاداب خواهد شد. این کرم برای درمان تمامی التهابات دوران بارداری به شما پیشنهاد میشود.
خرید کرم ترمیم کننده ترکهای پوستی رینوزیت
چه زمانی برای درمان استریای بارداری باید به پزشک مراجعه کرد؟
در آخر باید گفت ترک شکم امری عادی و طبیعی برای تمامی زنان دنیا است. بنابراین نگران نباشید! توصیه‌های گفته شده را عمل کنید. همچنین سعی کنید با آرامش و به دور از استرس این دوران شیرین را سپری کرده و از آن لذت ببرید. اما اگر حس کردید میزان افزایش وزن شما مقداری بیش از حد نرمال است و در نتیجه ترک‌ها و خطوط مزمنی روی پوست شما به وجود آمده، می‌توانید موضوع را با دکتر خودتان یا یک متخصص پوست در میان بگذارید.
سوالات متداول ترک شکم در بارداری
ترک شکم در بارداری از چه زمانی شروع میشود؟
معمولا از ماه ششم، استریا بارداری در نواحی شکم، رانها یا سینه بهوجود میآیند اما در بعضی خانمها این زمان زودتر است. در بعضی از خانمها هم ترک های شکم بعد از دوران بارداری اتفاق میافتد.
آیا ترک شکم بعد از بارداری درمان میشود؟
امروزه درمانهایی متنوع برای پیشگیری و از بین بردن ترکهای پوستی و خطوط شکم ناشی از بارداری وجود دارد که در این مقاله به تمام آنها اشاره کردیم. اما ممکن است پوستهای مختلف جوابهای متفاوتی از هر روش درمانی بگیرند.
علت ایجاد ترک پوستی در دوران بارداری چیست؟
بهطور خلاصه میتوان گفت افزایش ناگهانی وزن بدن و در نتیجه کشیدگی پوست سبب ایجاد ترک و خطوط روی برخی اندامها مانند شکم، سینه و رانها میشود.
آیا ترک شکم در دوره بارداری امری طبیعی است؟
بله. ترک شکم در حین بارداری یا پس از زایمان یک موضوع کاملاً طبیعی برای مادران محسوب میشود.
