آینه UV واقعیت ضدآفتاب‌ها را برملا می‌کند؟

محافظت در برابر اشعه‌های مضر پوست چیزی است که دیگر همه از آن آگاهیم و برای همین روزانه و به طور مرتب از محصولات ضدآفتاب استفاده می‌کنیم. اما انتخاب کرم ضدآفتاب مناسبی که بتواند تمام نیازهای پوستی ما را پوشش دهد و خیال‌مان را راحت کند همیشه یکی از چالش‌هایی بوده که با آن دست‌وپنجه نرم کرده‌ایم. از طرفی همیشه با این مسئله درگیر بوده‌ایم که آیا به اندازه کافی از کرم ضدآفتاب استفاده کرده‌ایم یا نه؟ یا اینکه کرم ضدآفتابی که خریده‌ایم اس‌پی‌اف مناسبی دارد و از پوست‌مان به‌خوبی محافظت می‌کند؟ در چنین شرایطی محصول جدیدی به نام آینه UV وارد بازار شده که ادعا دارد می‌تواند این موارد را بررسی کند. برای همین در این مطلب مجله خانومی قصد داریم در مورد شیوه‌ کار این آینه‌ها صحبت کنیم و ببینیم آیا واقعاً آن‌طور که گفته می‌شود این آینه‌ها می‌توانند کرم ضدآفتاب خوب و بد را شناسایی کنند یا نه.

آینه UV یا دوربین UV چیست و چگونه کار می‌کند؟

دوربین‌های تست UV به منابع نور فرابنفش خاصی مجهز هستند که معمولاً از LED یا سایر دستگاه‌های تولیدکننده نور UV  تشکیل شده‌اند. دوربین‌های UV فراتر از محدوده دید انسان عمل می‌کنند و تصاویری در طیف فرابنفش ثبت می‌کنند. ادغام این دوربین‌ها با آینه‌ می‌تواند ابزاری برای مشاهده‌ی شرایط پوستی ایجاد کند که در نور معمولی قابل تشخیص نیست. در واقع آینه‌های مجهز به دوربین‌های UV به افراد این امکان را می‌دهند که اثربخشی ضدآفتاب را در محافظت از پوستشان بررسی کنند. با استفاده از ضدآفتاب و سپس نگاه کردن در آینه، کاربران می‌توانند ببینند که محصول چقدر به طور مؤثر اشعه UV را منعکس یا جذب می‌کند. این بازخورد مستقیم به افراد اجازه می‌دهد تا در مورد انتخاب ضدآفتاب و شیوه‌های استفاده‌ آن، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.

در مورد شیوه‌ی کار آینه گفته شده است که نواحی پوستی که ضدآفتاب به طور صحیح روی آن‌ها استفاده شده، با قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش تیره‌تر به نظر می‌رسند. برعکس، نواحی که پوشش ضدآفتاب کافی نداشته باشند، روشن‌تر یا درخشان‌تر دیده می‌شوند. تصاویر ثبت شده را می‌توان برای ارزیابی پوشش کلی ضدآفتاب روی پوست تجزیه و تحلیل کرد. این ارزیابی می‌تواند به افراد کمک کند تا نواحی که به پوشش نیاز دارند را تشخیص دهند و از ضدآفتاب استفاده کنند.

آیا آینه UV می‌تواند در مورد کیفیت ضدآفتاب و اثربخشی آن کمک کند؟

این روزها در تیک‌تاک و شبکه‌های اجتماعی مختلف موجی برای سنجیدن کیفیت ضدآفتاب‌ها با کمک آینه‌ی UV راه افتاده است. افراد زیادی کرم‌های ضدآفتاب مختلفی را روی صورت‌شان امتحان می‌کنند و اگر کرمی در آینه پوست را به اندازه کافی تیره نکرده باشد آن را کرم بی‌کیفیت و بدی می‌دانند. اما ناگفته‌های زیادی پشت استفاده از این آینه‌ها وجود دارد که در ادامه قصد داریم در مورد آن صحبت کنیم.

آشنایی با اشعه فرابنفش و SPF و PA

پیش از هر چیزی باید بگوییم وقتی از اشعه‌ی فرابنفش صحبت می‌کنیم، چندین طیف از این اشعه وجود دارد که شامل اشعه‌های UVA،  UVB و UVC هستند. این اشعه‌ها از لحاظ قدرت نفوذ با یکدیگر متفاوت‌اند. اشعه‌های UVA و UVB برای پوست مضرند و باید از پوست در برابر این دو طیف اشعه فرابنفش محافظت کنیم. وقتی در مورد اس‌پی‌اف صحبت می‌کنیم، در واقع منظورمان محافظت از پوست در برابر UVB است. از طرفی وقتی روی کرمی علامت PA قرار می‌گیرد، منظور محافظت از پوست در برابر  UVA است. برای اینکه گیج نشوید سعی می‌کنیم قدم به قدم در مورد این حروف اختصاری صحبت کنیم.

اگر در مورد اعداد و حروف اختصاری روی یک ضدآفتاب استاندارد گیج می‌شوید، باید بگویم که تنها نیستید. «A» در UVA مخفف «Aging» یا اشعه پیری و دارای طول‌موج طولانی است، یعنی به عمق پوست یا همان «درم» نفوذ می‌کند. این اشعه نه تنها در ایجاد سرطان مؤثر است، بلکه نقش مهمی در پیری دارد، چرا که به کلاژن‌های درم حمله می‌کند. از طرف دیگر«B» مخفف «Burning» یا سوزش است و نسبت به اشعه UVA طول‌موج کوتاه‌تری دارد، بنابراین به صورت سطحی‌تر به پوست نفوذ می‌کند. UVB عامل اصلی سرطان‌های پوست است و همچنین می‌توانید بابت آفتاب‌سوختگی تابستان از این اشعه شاکی باشید.

SPF یا «ضریب محافظت در برابر آفتاب»

SPF مخفف عبارت Sun Protection Factor است که به معنای ضریب محافظت در برابر آفتاب است. این عدد نشان می‌دهد که یک کرم ضد آفتاب تا چه اندازه از پوست در برابر اشعه‌های مضر UVB خورشید محافظت می‌کند. SPF نشان می‌دهد که استفاده از کرم ضدآفتاب چقدر زمان سوختن پوست را به تأخیر می‌اندازد. مثلاً اگر بدون ضدآفتاب پوست شما بعد از ۱۰ دقیقه در آفتاب بسوزد، با استفاده از ضدآفتاب با اس‌پی‌اف۳۰، این زمان به ۳۰۰ دقیقه (۱۰ دقیقه ضربدر ۳۰) افزایش می‌یابد. شما می‌توانید در مطلب SPF چیست درباره این معیار بیشتر بخوانید.

PA چیست؟

پی‌ای در واقع یک رتبه‌بندی ژاپنی و مخفف عبارت Protection Grade of UVA است و میزان محافظت از پوست در برابر اشعه UVA را نشان می‌دهد. این علامت هم در کنار روش استاندار اس‌پی‌اف جا می‌گیرد. محققان ژاپنی سیستم پی‌ای را با تبدیل سیستم رتبه‌بندی پی‌پی‌دی یا تیرگی ماندگار رنگدانه که اشعه‌ها UVA پیرکننده پوست را اندازه‌گیری می‌کند، توسعه داده‌اند. رتبه‌بندی‌هایی مثل PA+ محافظت کم، PA++ محافظت متوسط، و PA+++ محافظت بالا را می‌توانید روی ضدآفتاب‌ها ببینید.

خب تا اینجا با اشعه‌های مضر فرابنفش و علامت‌های اختصاری روی کرم‌های ضدآفتاب آشنا شدیم و فهمیدیم که باید موقع خرید کرم‌ ضدآفتاب به چه مواردی توجه کنیم. حالا می‌توانیم در مورد نحوه کار این آینه‌ها صحبت کنیم.

طرز کار آینه‌های UV

همان طور که گفتیم این آینه‌ها اشعه UV را به صورت می‌تابانند و آن میزان از اشعه که بازمی‌گردد را در آینه نشان می‌دهند. پس هرچقدر که روی سطح پوست‌تان محافظ اشعه فرابنفش داشته باشید، این اشعه بازتابانده می‌شود و در آینه آن را به شکل تیرگی می‌بینید. اما نکته اینجاست که بیشتر این آینه‌ها محدوده‌ کوچکی از اشعه‌ی UVA در بازه ۳۲۰ تا ۴۰۰نانومتر را به صورت‌تان می‌تابانند، بنابراین فقط ضدآفتاب‌های خاصی (ضدآفتاب‌های PAدار) در این تست موفق می‌شوند و پوست را تیره نشان می‌دهند و ضدآفتاب های SPFدار اصلاً در محدوده‌ی عمل این آینه‌ها نیستند.

نکته‌ی دوم این است که از طیف UVA هم این آینه‌ها قسمت مضر را به پوست نمی‌تابانند و بخشی که تأثیر کمتری دارد را منتشر می‌کنند، در غیر این صورت خود این آینه‌ها می‌توانند باعث آسیب و مشکلات پوستی شوند. در نتیجه آینه‌های UV طول موج‌های پایین اشعه و حوزه‌ی تأثیر کرم‌های ضدآفتاب را پوشش نمی‌دهند.

نکته سوم و بسیار مهم این است که کرم‌های ضدآفتاب معدنی و ضدآفتاب‌های رنگی به اندازه ضدآفتاب‌های شیمیایی یا غیررنگی در این آینه‌ها پوست را تیره نشان نمی‌دهند. آیا دلیلش این است که ضد آفتاب‌های شیمایی فیلتر قوی‌تری نسبت به ضدآفتاب‌های فیزیکی هستند؟ نه اصلاً این طور نیست. ضدآفتاب‌های معدنی و محصولاتی که در فرمولاسیون‌شان از «Tinosorb M» و «Tinosorb A2B» استفاده می‌کنند بیشتر با جذب اشعه فرابنفش کار می‌کنند، اما پراکندگی و انعکاس نور را هم به میزان کمتری انجام می‌دهند.

متأسفانه از میزان انعکاس نور فیلترهای ضدآفتاب اطلاع خاصی در دسترس نیست و میان انعکاس و پراکندگی اشعه‌ها در ضدآفتاب‌های مختلف برندها تفاوتهای زیادی وجود دارد که به مواد اولیه و عوامل گوناگونی وابسته است. هرچند این مسئله به آن معنی نیست که اگر ضدآفتابی رنگی یا فیزیکی باشد کیفیت پایین‌تری دارد یا ضعیف‌تر است، فقط دوربین‌های UV نمی‌توانند آن‌ها را تشخیص دهند و لازم نیست نگران باشید.

آیا می‌توانیم برای میزان مصرف ضدآفتاب به آینه‌های UV اتکا کنیم؟

با توجه به تمامی مواردی که گفتیم این آینه‌ها نمی‌توانند تست مناسبی برای کارایی و اثربخشی ضدآفتاب‌های شما باشند. ولی همچنان برای خرید ضدآفتاب‌ها می‌توانید روی SPF و PA آن‌ها برای انتخاب محصول مناسب حساب کنید. در تبلیغ این آینه‌ها گفته می‌شود که می‌توانید برای تشخیص نواحی که بدون ضدآفتاب مانده یا کمتر با ضدآفتاب پوشانده شده از آن‌ها استفاده کنید، اما اگر قرار باشد هر ضدآفتابی را تشخیص ندهد یا فقط نوع خاصی از ضدآفتاب‌ها را شناسایی کند، بیشتر باعث نگرانی و سردرگمی مصرف‌کننده می‌شود. همچنین این آینه‌ها حجم کرم ضدآفتاب روی پوست را هم تشخیص نمی‌دهند و پوستی که یک لایه ضدآفتاب داشته باشد را به اندازه پوستی که چندین لایه ضدآفتاب دارد، تیره نشان می‌دهد. کلام آخر اینکه در مورد این آینه‌ها ناشناخته‌های زیادی وجود دارد و با توجه به دقت عمل پایین‌شان نباید آن‌ها را فراتر از یک هیاهوی تیک‌تاکی دانست.