قرص هماتینیک چیست؟ از کاربردها تا روش مصرف

کمبود مواد مغذی به ویژه آهن، می‌تواند منجر به مشکلات متعددی از جمله کم خونی، خستگی و ضعف سیستم ایمنی شود. در چنین شرایطی مکمل‌های هماتینیک می‌توانند کمبود عناصر مهمی همچون آهن و اسید فولیک را در بدن جبران کنند تا در فعالیت‌های روزانه‌ خود به هیچ مشکلی برنخوریم. در این مطلب از مجله خانومی قصد داریم همه چیز را در مورد قرص هماتینیک بررسی کنیم تا شناخت بهتری از این محصولات داشته باشید و در صورت نیاز، این مکمل‌های مهم را تهیه و از آن‌ها استفاده کنید.

قرص هماتینیک چیست؟

فرص هماتینیک مکملی است که در آن آهن به شکل‌های مختلف مانند فروس سولفات، فروس فومارات و آهن گلوکونات وجود دارد. بدن می‌تواند به‌راحتی این فرم‌های آهن را جذب کند و در نتیجه سطح آهن در خون افزایش پیدا می‌کند. قرص‌های هماتینیک می‌توانند به‌خوبی کم‌خونی ناشی از فقر آهن را جبران کنند. کم خونی، وضعیتی است که در آن گلبول‌های قرمز خون به اندازه کافی هموگلوبین (پروتئینی که اکسیژن را به سلول‌های بدن حمل می‌کند) ندارند.

بسته به نوع برند ترکیب‌های موجود در آن نیز می‌تواند متفاوت باشد، اما آهن، ویتامین B12، اسید فولیک و ویتامین C از جمله ترکیبات رایج در کپسول‌ها و قرص‌های هماتینیک هستند. از قرص‌های آهن موجود در بازار هم می‌توان به کپسول ففول اشاره کرد که مکمل آهن و اسید فولیک است و همه‌ می‌توانند از آن استفاده کنند. از ویژگی‌های این کپسول می‌توان به جلوگیری از بروز کم‌خونی، تأمین انرژی روزانه بدن، پیشگیری از آنمی فقر آهن در دوران قاعدگی و کمک به افراد مبتلا به کم‌خونی اشاره کرد.

قرص هماتینیک برای چه چیزی خوب است؟

همان‌طور که گفتیم این دارو برای درمان یا جلوگیری از کاهش سطح آهن خون استفاده می‌شود. کم‌خونی‌های دوران بارداری و قاعدگی، کم‌خونی مگالوبلاستیک و کم‌خونی‌های ناشی از سو تغذیه را می‌توان با این قرص کنترل کرد. در ادامه موارد استفاده‌ی این مکمل باارزش را باهم بررسی می‌کنیم. در ضمن بد نیست نگاهی هم به مطلب ظهور مکمل‌های پوستی بیندازید.

‌کپسول هماتینیک و چاقی

کپسول هماتینیک به طور ذاتی چاق کننده نیست. افزایش وزن ناشی از مصرف کپسول هماتینیک غیرمعمول است و در اکثر افراد دیده نمی‌شود. در واقع، کمبود آهن که دلیل اصلی تجویز کپسول هماتینیک است، می‌تواند منجر به خستگی، ضعف و کاهش اشتها شود که می‌تواند به کاهش وزن غیرارادی منجر شود. با جبران کمبود آهن از طریق مصرف کپسول هماتینیک، این علائم ممکن است بهبود یابد و اشتها به حالت عادی بازگردد. با این حال، افزایش اشتها ناشی از جبران کمبود آهن، لزوما به معنای افزایش وزن غیرقابل کنترل نیست. اگر پس از مصرف کپسول هماتینیک، افزایش وزن غیرمعمولی را تجربه می‌کنید، احتمالا عوامل دیگری مانند تغییر در رژیم غذایی، کم‌تحرکی یا سایر مشکلات سلامتی دخیل هستند. در چنین مواردی، بهتر است برای بررسی علت دقیق افزایش وزن و دریافت راهنمایی مناسب، به پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه کنید.

قرص هماتینیک برای ریزش مو

عوامل مختلفی می‌توانند در ریزش مو دخیل باشند و کمبود آهن هم یکی از این عوامل است. کپسول هماتینیک که حاوی آهن است، می‌تواند در درمان ریزش مو ناشی از کمبود آهن مؤثر باشد. آهن نقش حیاتی در تولید سلول‌های جدید مو دارد. کمبود آهن می‌تواند منجر به کاهش رشد مو و افزایش ریزش مو شود. مصرف این قرص با افزایش سطح آهن در خون، به تغذیه فولیکول‌های مو کمک می‌کند و رشد مو را تقویت می‌کند. میزان اثربخشی هماتینیک در درمان ریزش مو به دلیل کمبود آهن، به شدت کمبود آهن و سلامت کلی فرد بستگی دارد. در افرادی با کمبود آهن خفیف تا متوسط، مصرف قرص هماتینیک ممکن است به کاهش ریزش مو و افزایش ضخامت مو کمک کند. از طرف دیگر در افراد با کمبود آهن شدید، ممکن است به زمان بیشتری برای مشاهده نتایج مطلوب نیاز باشد و شاید به مصرف همزمان سایر داروها یا درمان‌ها هم احتیاج باشد.

کپسول هماتینیک برای کم خونی

همان طور که گفتیم مهم‌ترین نقش قرص هماتینیک برای جبران کم‌خونی است. آهن عنصری ضروری برای ساخت هموگلوبین است و کمبود آهن می‌تواند منجر به تولید ناکافی هموگلوبین و در نتیجه کم خونی شود. علائم کم خونی شامل خستگی، تنگی نفس، رنگ پریدگی، سرگیجه، سردرد و ضعف عضلانی است. کپسول هماتینیک با افزایش سطح آهن در خون، به تولید بیشتر هموگلوبین کمک می‌کند و در نتیجه علائم کم خونی را کاهش می‌دهد. اگر چنین علائمی را در خودتان مشاهده می‌کنید، اصلا این مسئله را دست‌کم نگیرید و به پزشک مراجعه کنید.

کاربردهای قرص هماتینیک

همان‌طور که اشاره شد، این قرص فواید بسیاری دارد و برای موارد مختلفی قابل استفاده است. در ادامه به بررسی و معرفی کاربردهای هماتینیک می‌پردازیم.

قرص هماتینیک برای مردان

فرقی نمی‌کند که مرد باشید یا زن، کپسول هماتینیک برای جبران کم‌خونی بسیار مؤثر است. هرچند که زن‌ها به دلیل شرایط خاص جسمی خون بیشتری از دست می‌دهند، اما مردان هم ممکن است با مسئله کم‌خونی مواجه شوند و باید این مشکل را برطرف کنند. برای مثال مردانی که فعالیت شدید بدنی دارند یا در رشته‌های ورزشی مثل بدنسازی کار می‌کنند می‌توانند از مصرف کپسول هماتینیک بهره ببرند.

قرص هماتینیک در بارداری و شیردهی

بارداری و شیردهی دوره‌ حساسی است که باید بیش از هر زمان دیگری به تغذیه و حفظ سلامت خودتان توجه کنید. یکی از مسائل این دوران تأمین آهن و ویتامین‌های ضروری بدن است که برای تأمین آن می‌توان از این قرص کمک گرفت. آهن برای رشد و تکامل مغز و سیستم عصبی جنین ضروری است و مصرف قرص هماتینیک می‌تواند نیاز جنین به آهن را در دوران بارداری تأمین کند. از طرف دیگر کمبود آهن می‌تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد. همچنین آهن برای تولید شیر کافی در دوران شیردهی ضروری است و مصرف کپسول هماتینیک می‌تواند نیاز مادر به آهن را در این دوران حساس تأمین کند. البته به یاد داشته باشید که قرص آهن مکمل را در این دوران حتما با تجویز پزشک استفاده کنید.

قرص هماتینیک بعد از سقط جنین

سقط جنین اتفاقی است که شاید طی آن فرد خون زیادی را از دست بدهد، برای همین ضروری است که فرد برای بازگرداندن ذخایر آهن و جایگزین شدن گلبول‌های قرمز، از مکمل‌های آهن استفاده کند. این موضوع مخصوصا اگر فرد پیش از سقط هم دچار کم‌خونی باشد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و در این حالت باید دوزهای بالاتری از آهن به همراه فولیک اسید مصرف کند تا عوارض ناشی از این اتفاق برطرف شود و فرد دوباره سلامتی‌اش را به طور کامل بازیابد.

قرص هماتینیک در پریودی

قاعدگی می‌تواند منجر به کاهش قابل‌توجه آهن در بدن شود و این مسئله مخصوصا در افرادی که کم‌خونی دارند می‌تواند آزاردهنده‌تر باشد. مصرف قرص هماتینیک در دوران قاعدگی می‌تواند برای جبران کمبود آهن از دست رفته و پیشگیری از کم‌خونی  مفید باشد. میزان طبیعی خونریزی قاعدگی  بین ۳۰ تا ۸۰ میلی لیتر در هر دوره است. اگر خون‌ریزی شدیدی در این دوره ندارید یا از کم‌خونی رنج نمی‌برید، بهتر است بدون توصیه پزشک و سرخود سراغ مصرف هماتینیک نروید.

کپسول هماتینیک در بدنسازی

استفاده از کپسول هماتینیک میان بدن‌سازان کاملا رایج است، چون بدن‌سازی به دلیل افزایش حجم عضلات، نیاز به آهن بیشتری دارد و کمبود آهن می‌تواند منجر به خستگی، ضعف عضلانی و افت عملکرد شود. با این حال، مصرف خودسرانه این کپسول می‌تواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد. کپسول هماتینیک با افزایش سطح آهن در خون، به جبران کمبود آهن و بهبود عملکرد ورزشی کمک می‌کند. همچنین مصرف کپسول هماتینیک موجب افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی در بدنسازان می‌شود. از آنجایی که آهن در انتقال اکسیژن نقش ضروری دارد و اکسیژن هم برای ریکاوری عضلات بعد از تمرینات سنگین مهم است، مصرف کپسول هماتینیک می‌تواند به بهبود ریکاوری و کاهش درد عضلات کمک شایانی بکند. پس اگر قصد انجام فعالیت‌های ورزشی جدی را دارید، می‌توانید روی مصرف قرص هماتینیک حساب ویژه‌ای باز کنید.

هماتینیک و غلظت خون

غلظت خون یعنی بخش گلبول‌های قرمز، چند درصد از خون کامل را اشغال کرده است. میزان هموگلوبین در زنان باید بین ۳۶ تا ۴۸٪ و در مردان بین ۴۲ تا ۵۶٪ باشد. اگر میزان گلبول‌های قرمز بیشتر از این حد باشد در این صورت فرد دچار غلظت خون است. در افراد با غلظت خون بالا، تعداد گلبول‌های قرمز و هموگلوبین از قبل زیاد است و مصرف هماتینیک می‌تواند این مشکل را تشدید کند. بنابراین مصرف قرص هماتینیک برای فردی که غلظت خون دارد به طور کلی توصیه نمی‌شود، زیرا این کار می‌تواند غلظت خون را بیشتر  کند و خطرات سلامتی  را به همراه داشته باشد. غلظت خون بالا خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهد و مصرف هماتینیک می‌تواند این خطر را بیشتر هم بکند. همچنین غلظت خون بالا می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود و مصرف قرص هماتینیک هم باعث تشدید این وضعیت می‌شود.

روش مصرف قرص هماتینیک

این قرص باید طبق دستور پزشک و به اندازه‌ تجویز مصرف شود. دوزی که پزشک برای شما تجویز می‌کند به عوامل مختلفی مثل سن، جنس، شدت کم‌خونی و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. به یاد داشته باشید که هیچ‌وقت میزان مصرف قرص را خودسرانه تغییر ندهید و به‌دنبال استفاده بیش از حد قرص‌های هماتینیک هم نباشید.

بهترین زمان مصرف قرص هماتینیک

بهترین زمان مصرف این کپسول، یک تا دو ساعت بعد از صرف غذاست چون مصرف قرص با معده خالی به جذب بهتر آهن در بدن کمک می‌کند. همچنین مصرف قرص هماتینیک با غذا می‌تواند منجر به عوارض گوارشی مانند حالت تهوع، یبوست و اسهال شود. از مصرف همزمان کپسول هماتینیک با چای، قهوه یا لبنیات خودداری کنید. این مواد می‌توانند در جذب آهن تداخل ایجاد کنند و جلوی آن را بگیرند. اگر مصرف این قرص با معده خالی برای شما مشکل ایجاد می‌کند، می‌توانید آن را همراه با یک میان وعده سبک مانند میوه یا نان تست مصرف کنید. برخی از افراد ترجیح می‌دهند این قرص را قبل از خواب بخورند، این کار می‌تواند به کاهش عوارض گوارشی در طول روز کمک کند.

قرص هماتینیک برای چه سنی مناسب است؟

این قرص می‌تواند برای افراد در سنین مختلف  مناسب باشد، اما مصرف آن باید تحت نظر پزشک و با توجه به نیاز فردی باشد. برای مثال کودکان در حال رشد به دلیل نیاز به آهن برای تکامل مغز و سیستم عصبی به آهن کافی نیاز دارند. کمبود آهن در کودکان می‌تواند منجر به مشکلات یادگیری، ضعف عضلانی و خستگی شود. اما مصرف خودسرانه این قرص هم می‌تواند خطرناک باشد. قبل از مصرف این دارو، حتما با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما با بررسی سابقه پزشکی و آزمایش خون شما، نیاز به آهن شما را  تعیین کرده و دوز مناسب را تجویز می‌کند.

عوارض قرص هماتینیک

این کپسول مانند هر داروی دیگری، می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. شایع ترین عوارض جانبی این قرص عبارتند از:

• مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، یبوست، اسهال، درد شکم و نفخ. این عوارض معمولا خفیف و موقتی هستند و پس از مدتی برطرف می‌شوند.
• تیره شدن رنگ مدفوع؛ مدفوع شما ممکن است به رنگ سیاه یا قهوه ای تیره در بیاید. این امر بی‌ضرر است و جای نگرانی ندارد.
• واکنش‌های آلرژیک؛ واکنش آلرژیک به این قرص بسیار نادر است، اما مواردی مانند کهیر، خارش، تورم صورت یا گلو، تنگی نفس و سرگیجه ممکن است به میزان خیلی کم رخ دهند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مصرف قرص را قطع کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید.

تداخلات دارویی با قرص هماتینیک

قرص هماتینیک می‌تواند با برخی از داروها تداخل داشته باشد و جذب آنها را در بدن کاهش دهد. حتما باید قبل از مصرف قرص، تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از داروهایی که می‌توانند با هماتینیک تداخل داشته باشند را در ادامه آورده‌ایم:

• آنتی بیوتیک‌های تتراسایکلین مانند داکسی سایکلین و تترامایسین
• بیس فوسفونات‌ها مانند آلندرونات و ریسدرونات که برای پوکی استخوان استفاده می‌شوند.
• لووتیروکسین که برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می‌شود.
• پنی سیلامین که برای درمان بیماری ویلسون استفاده می‌شود.
• آرتان که برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود.

توصیه‌ عمومی و کلی این است که قرص هماتینیک را با فاصله چند ساعته از این داروها مصرف کنید.

موارد منع مصرف قرص هماتینیک

• بیماری پلی‌سیتمی ورا: این بیماری با افزایش غیرطبیعی تولید گلبول‌های قرمز خون شناخته می‌شود. مصرف هماتینیک در این افراد می‌تواند بسیار خطرناک باشند.
• بیماری‌های قلبی و عروقی: افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی، در معرض خطر بیشتری برای عوارض ناشی از افزایش غلظت خون هستند.
• بیماری‌های کبدی: افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی، ممکن است توانایی دفع آهن اضافی از بدن را نداشته باشند و مصرف هماتینیک می‌تواند عوارض شدیدی به همراه داشته باشد.
• تالاسمی: تالاسمی یک بیماری ژنتیکی است که بر نحوه تولید گلبول‌های قرمز خون تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به تالاسمی ممکن است نیاز به آهن اضافی نداشته باشند و مصرف هماتینیک می‌تواند منجر به افزایش غلظت خون شود.
• هموکروماتوز: هموکروماتوز بیماری ژنتیکی است که باعث تجمع بیش از حد آهن در بدن می‌شود. مصرف هماتینیک در افراد مبتلا به هموکروماتوز می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
• حساسیت به آهن: برخی از افراد به آهن حساسیت دارند و مصرف قرص هماتینیک می‌تواند در آنها واکنش‌های آلرژیک شدیدی ایجاد کند.

روش نگهداری قرص هماتینیک

هماتینیک را در دمای اتاق (بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد) و دور از نور مستقیم خورشید، گرما و رطوبت نگهداری کنید. از نگهداری قرص در حمام یا دستشویی خودداری کنید، زیرا رطوبت زیاد می‌تواند باعث فاسد شدن آن شود. قرص را در بطری اصلی خود نگهداری کنید و درب آن را محکم ببندید.

قیمت قرص هماتینیک

قرص‌های هماتینیک و قرص آهن چندان گران نیستند و می‌توانید آن‌ها را با قیمتی مناسب از داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها و سایت‌های معتبر تهیه کنید. قیمت بسته‌های قرص هماتینیک ایرانی در سال ۱۴۰۳، حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است و در مورد برندهای خارجی این رقم کمی بالاتر است.

قرص هماتینیک؛ ناجی کم‌خونی!

 در کنار رسیدگی به زیبایی و استفاده از لوازم آرایشی، توجه به سلامتی هم بسیار حائز اهمیت است. قرص هماتینیک یکی از راه‌های جبران کمبود آهن در بدن است و می‌تواند به‌خوبی این کمبود را جبران کند. مکمل‌های غذایی مثل هماتینیک می‌توانند کمک شایانی به حفظ سلامت پوست، مو و بدن‌تان کنند. البته باید پیش از مصرف چنین محصولاتی با پزشک‌تان مشورت کنید و سراغ مصرف خودسرانه مکمل‌ها نروید. در ضمن این را هم به یاد داشته باشید که هماتینیک جایگزین رژیم غذایی نیست. رعایت رژیمی متعادل که در آن غذاهای غنی از آهنی مثل گوشت قرمز، ماهی، غلات، حبوبات جای گرفته است، بیشترین اهمیت را دارد.