روغن سیاه‌دانه که اغلب از آن با عنوان «طلای مایع» یاد می‌شود، قرن‌هاست که به‌دلیل فواید زیادی که برای سلامتی و زیبایی دارد، مورد توجه بوده است. این روغن غنی که از سیاه‌دانه استخراج می‌شود، سرشار از اسیدهای چرب، ویتامین و آنتی‌اکسیدان است. به گفته سارا حلاجیان، متخصص مو، این عناصر مغذی عملکردی هماهنگ دارند و پوست و موی سر را به‌خوبی مرطوب و احیا می‌کنند. در واقع، روغن سیاه‌دانه با توجه به مواد و ترکیبات موجود در آن مرطوب‌کننده‌ای استثنایی به شمار می‌آید.
فرقی نمی‌کند که به‌دنبال تقویت رشد مو باشید یا بخواهید موهایتان را سالم و خوش‌حالت نگه دارید، در هر صورت روغن سیاه‌دانه ماده‌ای طبیعی و مؤثر برای روتین مراقبت از موی شما است. در ادامه این مطلب، تلاش کرده‌ایم همه مواردی را که باید درمورد روغن سیاه‌دانه و شیوه استفاده از آن در روتین خود بدانیم، پوشش بدهیم.
فواید روغن سیاه‌دانه
حفظ رطوبت
تانیکا بنیت، مدیر ارشد بازاریابی در برند «Ebin New York»، می‌گوید: «روغن سیاه‌دانه منبع رطوبت است. این روغن به‌ویژه برای موهای فر و مجعد که اغلب به رطوبت بیشتری نیاز دارند، بسیار مفید و مناسب است. اسیدهای چرب موجود در این روغن به حفظ رطوبت مو کمک می‌کند و ویتامین E آن موجب ترمیم و تقویت مو می‌شود. روغن سیاه‌دانه پوست سر و تارهای مو را تغذیه می‌کند. روی‌هم‌رفته، این روغن برای هر کسی که با خشکی یا آسیب مو مواجه است، چه موهای نازک داشته باشد و چه موهای زبر یا موج‌دار، گزینه‌ای ایدئال است.»
دکتر علی سید، شیمی‌دان و بنیانگذار برند «As I Am»، می‌افزاید که مرکز تحقیقاتی این برند مطالعه گسترده‌ای درباره روغن‌های طبیعی، از جمله روغن سیاه‌دانه، انجام داده است و ادامه می‌دهد: «این مطالعه که نتایج آن را در کتاب «موهای فرفری» («Curly Hair») منتشر کرده‌ام، نشان داده است که روغن سیاه‌دانه رطوبت مو را در آب‌وهوای خشک حدود ۱۲درصد و در شرایط گرم یا مرطوب حدود ۱۵درصد افزایش می‌دهد.»
تقویت رشد مو
روغن سیاه‌دانه به‌دلیل تقویت فولیکول‌های مو و کمک به رشد موی سالم شناخته می‌شود. علت این ویژگی هم این است که روغن سیاه‌دانه حاوی ماده مهمی به‌نام تیموکینون است. این ماده آنتی‌اکسیدانی نیرومند است که خواص ضد‌التهابی دارد، می‌تواند سلامت پوست سر را بهبود ببخشد و فولیکول‌های مو را تقویت کند. حلاجیان که تریکولوژیست است، توضیح می‌دهد: «فولیکول‌های مو گاهی اوقات ممکن است دچار التهاب شوند و استفاده از چیزی که این التهاب را کاهش می‌دهد می‌تواند کیفیت رشد مو را بهبود ببخشد، جلوی نازک‌شدن رشته‌های مو را بگیرد، از ریزش مو جلوگیری کند و حتی برای رشد مجدد مو مفید باشد.»
بهبود سلامت پوست سر
روغن سیاه‌دانه خواص ضدمیکروبی و ضدقارچی نیز دارد. به‌عبارت دیگر، این روغن می‌تواند از رشد و تکثیر باکتری و کپک نیز جلوگیری کند. دکتر علی سید می‌گوید: «این خاصیت به‌ویژه برای کسانی که پوست سر خشک دارند و سرشان شوره می‌زند، مفید است.»
افزایش درخشندگی مو
استفاده منظم از روغن سیاه‌دانه می‌تواند درخشندگی موها را افزایش بدهد و ظاهر کلی آن را بهبود ببخشد. این روغن پوشش تار مو یا همان کوتیکل را صاف و صیقلی می‌کند و ظاهری براق و درخشان به موها می‌دهد.
جلوگیری از سفیدی زودرس
آنتی‌اکسیدان موجود در روغن سیاه‌دانه با محافظت از فولیکول‌های مو و حفظ رنگ‌دانه‌های آن، از سفیدی زودرس مو جلوگیری می‌کند و حتی سفیدی مو را کاهش می‌دهد.
روغن سیاه‌دانه منبع رطوبت است. این روغن به‌ویژه برای موهای فر و مجعد که اغلب به رطوبت بیشتری نیاز دارند، بسیار مفید و مناسب است. اسیدهای چرب موجود در این روغن به حفظ رطوبت مو کمک می‌کند و ویتامین E آن موجب ترمیم و تقویت مو می‌شود. روغن سیاه‌دانه پوست سر و تارهای مو را تغذیه می‌کند.
تغذیه مو با مواد مغذی ضروری
روغن سیاه‌دانه سرشار از ویتامین‌هایی مانند A، B و C و مواد معدنی مفید مانند آهن، کلسیم و پتاسیم است. این مواد برای سلامت کلی مو و پوست سر ضروری‌اند.
محافظت از مو در برابر آسیب‌های محیطی
آنتی‌اکسیدان موجود در روغن سیاه‌دانه از رشته‌های مو در برابر عوامل آسیب‌زای محیطی مانند آلودگی، اشعه ماورای بنفش و آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد، محافظت می‌کند و موها را سالم‌تر و منعطف‌تر نگه می‌دارد.
چگونه روغن سیاه‌دانه را در روتین مراقبت از موی خود بگنجانیم؟
استفاده از روغن سیاه‌دانه قبل از شست‌وشو با شامپو
تانیکا بنیت می‌گوید: «اگر می‌خواهید قبل از شست‌وشو با شامپو از روغن سیاه‌دانه استفاده کنید، بگذارید این روغن ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی پوست سر بماند. روش بهتر هم این است که اجازه بدهید این روغن در طول شب روی مو و پوست سرتا بماند تا رطوبت‌رسانی آن به حداکثر برسد و سپس سرتان را شست‌وشو بدهید.» این کار از خشکی بیشازحد مو در طول فرایند شامپوزدن جلوگیری می‌کند و به حفظ رطوبت مو کمک می‌نماید.
افزودن روغن سیاه‌دانه به نرم‌کننده
می‌توانید به نرم‌کننده معمولی خود چند قطره روغن سیاه‌دانه اضافه کنید. این کار به تغذیه تارهای مو کمک می‌کند و موها را نرم‌تر و حالت‌پذیرتر می‌سازد.
ماسک مو
روغن سیاه‌دانه را با روغن‌های مغذی دیگر مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل ترکیب کنید و این ترکیب را روی موهای خود بمالید. اجازه بدهید این ماسک به‌مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه روی موهایتان بماند و بعد موها را بشویید و آب‌کشی کنید. این ماسک موهای آسیب‌دیده و شکننده را مرطوب می‌کند و جلوی شکستگی تارها و دوشاخه‌شدن نوک موها را می‌گیرد.
اگر می‌خواهید قبل از شست‌وشو با شامپو از روغن سیاه‌دانه استفاده کنید، بگذارید این روغن ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی پوست سر بماند. روش بهتر هم این است که اجازه بدهید این روغن در طول شب روی مو و پوست سرتا بماند تا رطوبت‌رسانی آن به حداکثر برسد و سپس سرتان را شست‌وشو بدهید.
ماساژ پوست سر
تانیکا بنیت می‌گوید: «توصیه من این است که پوست سر را با روغن سیاه‌دانه ماساژ بدهید. این کار به روغن سیاه‌دانه فرصت می‌دهند تا به عمق پوست سر نفوذ کند، باعث تحریک فولیکول‌های مو شود و مواد مغذی را به عمق پوست برساند.» مقدار کمی روغن سیاه‌دانه را گرم کنید و با حرکت‌های دایره‌ای به‌آرامی روی پوست سر خود بمالید و ماساژ بدهید. این کار گردش خون در پوست سر را افزایش می‌دهد و به مواد مغذی روغن مانند تیموکینون اجازه می‌دهد تا به عمق پوست سر نفوذ کند و سلامت پوست سر را بهبود ببخشد.
آغشتن مو با روغن سیاه‌دانه
می‌توانید از روغن سیاه‌دانه به‌جای نرم‌کننده بعد از حمام استفاده کنید. حلاجیان می‌گوید: «اگر می‌خواهید این کار را بکنید، مقدار کمی روغن سیاه‌دانه به موها بزنید تا موهای شما بیشازحد چرب و سنگین نشود.»
نوع مو را در نظر بگیرید
از نظر کارشناسان، روغن سیاه‌دانه به‌طور کلی برای همه انواع مو مفید است. روغن سیاه‌دانه به حفظ رطوبت موهایی که تخلخل بالا دارند کمک می‌کند و موها را مرطوب‌تر و حالت‌پذیرتر می‌نماید. درمورد موهایی هم که تخلخل کمتری دارند، استفاده از مقدار کمتری از این روغن می‌تواند موها را درخشان‌تر کند. نکته اصلی این است که میزان و نحوه استفاده از روغن سیاه‌دانه را باید بر اساس نوع خاص موی خود تنظیم کنید.
خطرها و نکته‌های ایمنی
بنیت می‌گوید: «روغن سیاه‌دانه اگر بیشازحد استفاده شود احساس سنگینی می‌دهد، به‌ویژه برای کسانی که موهای نازک یا کم‌تخلخل دارند. توصیه می‌کنم با چند قطره شروع کنید تا رشته‌های مو زیادی چرب نشود. در استفاده از این روغن کمی احتیاط کنید یا آن را با روغن‌های سبک‌تر مانند جوجوبا یا روغن دانه انگور مخلوط نمایید تا ترکیب متعادل‌تری داشته باشید.»
علاوه بر این، روغن سیاه‌دانه ممکن است برای برخی افراد حساسیت‌زا باشد و پوست‌شان را تحریک کند. حلاجیان پیشنهاد می‌کند قبل از استفاده از این روغن برای ماساژ پوست سر، آن را روی پوست تست کنید. حلاجیان توضیح می‌دهد: «اگر پوست حساسی دارید، بهتر است روغن سیاه‌دانه را با یک روغن حامل مانند روغن گل رز یا روغن نارگیل رقیق کنید تا امکان ایجاد حساسیت به حداقل برسد.»
چند بار در هفته باید از روغن سیاه‌دانه استفاده کنیم؟
کارشناسان توصیه می‌کنند که اگر می‌خواهید از روغن سیاه‌دانه استفاده کنید، دو تا سه بار در هفته این کار را انجام بدهید. با این کار، بدون اینکه تارهای مو بیشازحد تحت‌تأثیر قرار بگیرد، به رشد و حفظ سلامت موها کمک می‌کنید. هدف‌تان باید این باشد که تعادل را رعایت کنید و بدون زیاده‌روی، اجازه بدهید موهایتان از مزیت‌های روغن سیاه‌دانه بهره‌مند شود.
