برای یک کسب و کار کوچک یا شرکت بزرگ بهطور یکسان، منابع انسانی مهمترین عامل برای موفقیت تجاری است. در بسیاری از سازمانها، بخش منابع انسانی مسئول توسعه سازمان است و فرهنگ سازمانی ایجاد میکند. این افراد با نظارت خود اطمینان حاصل میکنند که سازمان ارتباط مناسب بین تیمها ایجاد کرده و الهامبخش توانمندسازی سازمان و زنجیرههای متصل به آن هستند. مریم یاوری، تجربه دو سال کار به عنوان دایرکتور منابع انسانی مجموعه خانومی را دارد. او در رابطه با شکل جدید منابع انسانی در کسب و کارهای آنلاین و فرصت و تهدیدهای آن میگوید: «مدل کسب و کارهای آنلاین، به این صورت است که آنها پلی هستند میان صنعت، تولیدکننده و مصرفکننده. در نتیجه باید هر سه بخش را مدیریت کنند.» در ادامه مشروح این گفتوگو را بخوانید.
کسب و کارهای آنلاین با کسب و کارهای سنتی در تمام بخشها تفاوت دارند. در کسب و کارهای سنتی فقط مدیریت منابع انسانی شرکت در دستور کار است، اما در کسب و کارهای آنلاین علاوه بر مدیریت نیروی داخل باید به مشتریان، همکاران و زنجیره نیروی انسانی متصل به مجموعه توجه داشت. این روند با چه چالشها و فرصتهایی همراه است؟
در حوزه مدیریت منابع انسانی یک موضوع وجود دارد که میتوان آن را هم فرصت و هم تهدید دید.
این موضوع همان محیط رو به رشد فضای کسب و کار آنلاین است.
شرکتهایی که استارتاپی هستند و در این اکوسیستم کار میکنند، در این وضعیت قرار دارند.
کسب و کارهای بر بستر تجارت الکترونیک، معمولا پلتفرمهایی هستند که افراد مختلفی در بستر آنها با هم ارتباط میگیرند.
حال اینکه ما چقدر بتوانیم سازمان را ثابت و سرپا نگه داریم و سازمان بتواند ساختار و چارچوبهای خود را حفظ کند و در عین حال بتواند برای گروههای مختلفی از افراد راهحلهای مناسب ارائه کند، مهمترین چالش کسب و کارهای آنلاین در بخش نیروی انسانی است.
این چالش چطور به فرصت تبدیل میشود؟
شرایط به گونهای است که در اجرای ایدههای خلاقانه میتوان با دست باز اقدام به کار کرد. همچنین راهحلهای مختلف را برای مدیریت چالشها به کار برد.
سختترین بخش مدیریت این چالشها و تبدیل آنها به فرصت کدام است؟
در واحد نیروی انسانی ایجاد توازن میان مصرفکنندگان، خود مجموعه و تولیدکننده سختترین بخش است. این توازن به رشد صنعت هم منجر میشود. باید به موقع به نیاز تمام بخشها پاسخ بدهیم. باید به موقع مصرفکننده را جذب کنیم، نیاز او را از صنعت تامین و در مسیر رشد به تولیدکننده کمک کنیم. ایجاد این حلقه سخت، اما کاملا شدنی است.
فروش آنلاین محصولات آرایشی و بهداشتی دشواریهای بسیاری زیادی دارد اما مجموعه خانومی از این دوره گذر کرده و به بلوغ رسیده است. بهطور کلی، اکوسیستم استارتاپی کشورمان در مسیر بلوغ قرار گرفته است و سرمایهگذاران با هوشمندی بیشتری وارد این حوزه میشوند. فکر میکنید این روند چقدر میتواند در صنعت زیبایی رو به رشد باشد و فضا برای فروش آنلاین فراهم شود؟
تامینکنندگان که همان تولیدکنندگان هستند، قبلا در فضای کاری سنتی مشغول به کار بودند که البته سطح موفقیت آنها بسیار بالا بود. مشاهده و تجربه من در مدت حضور در کسب و کار آنلاین، نشان میدهد پلتفرمهایی که وارد حوزه فروش آنلاین در صنعت شدهاند، صنایع را در مسیر رشد بیشتر قرار دادهاند. به عبارتی، نگاه آنها در مسیر نوآوری تغییر کرده و از فضای سنتی خارج شدهاند و به فضای آنلاین باور بیشتری پیدا کردهاند. این پلتفرمها مخصوصا در صنعت زیبایی، توانستهاند هم در مصرفکننده و هم در تولیدکننده تغییر رفتار ایجاد کنند. به واسطه حوزه پلتفرمهای آنلاین، تغییر الگو در صنعت زیبایی به وجود آمده است.
یعنی صنعت زیبایی همراه با رشد پلتفرمهای آنلاین رشد بیشتری میکند؟
بله، بهدلیل اینکه صنعت به این باور رسیده است که فروش آنلاین مانند یک راهحل مناسب نیازها را برآورده میکند. روشهای سنتی فروش هنوز منسوخ نشدهاند و سهم بازار خود را دارند، اما تولیدکننده به این باور رسیده است که گروهی از مخاطبان را میتواند با پلتفرمهای آنلاین مخاطب قرار دهد که شاید به سختی با فروش آفلاین میتوانست این کار را انجام دهد. اگر مشتریان به خرید آنلاین عادت داشته باشند، تمام محصولات مورد نیاز خود را آنلاین خریداری میکنند که میتواند در سهم بازار محصولات زیبایی تاثیرگذار باشد. البته این موضوع در شهرهای بزرگ بسیار پررنگتر است.
ما در یک دوره گذار قرار داریم. گروهی از مشتریان در حال عبور از خرید آفلاین به سمت خرید آنلاین هستند. این وضعیت چطور میتواند به یک فرصت برای صنایع و کسب و کارهای مرتبط با آن تبدیل شود؟
رشد پلتفرمهای آنلاین باعث شده تا یک رفتار جدید بین مصرفکننده و تولیدکننده خلق شود. وقتی تولیدکنندگان سهم فروش آنلاین را بررسی میکنند، بیشتر به سمت آن حرکت میکنند. در حال حاضر تامینکنندهها با مشاهده این روند به سمت فضای آنلاین کشیده شدهاند و مانند سابق تمام تمرکز روی بخش آفلاین نیست. همین موضوع نشان از تغییر رفتار و ایجاد اعتماد بین بازیگران صنعت زیبایی دارد.